Home > Kennisbank

Formulering van gewas-beschermingsmiddelen en hoe werk je hier veilig mee?

Een gewasbeschermingsmiddel bestaat nooit alleen uit de werkzame stof; hier worden ook andere stoffen aan toegevoegd. Dit noem je een formulering. Chemische gewasbeschermingsmiddelen kunnen zowel in kleinere als in grotere mate de gezondheid schaden. Daarom is het van levensbelang dat je goed op de hoogte bent van de werking, de risico’s en de gevolgen van gebruikte gewasbeschermingsmiddelen.

Leonie van Rooijen
Productspecialist Gewasbescherming | 22 september 2021 | 4 min. lezen

Bronnen voor het juiste gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

Om de kans op bedrijfsongevallen te voorkomen is het van groot belang dat je op de hoogte bent van het juiste gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Er zijn verschillende bronnen waar het juiste gebruik per gewasbeschermingsmiddel vermeld staan. De drie belangrijkste zijn:

Het Ctgb

Het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) beoordeelt de mogelijke risico’s van een gewasbeschermingsmiddel of biocide voor mens, dier en milieu voordat het middel wordt opgenomen in de Bestrijdingsmiddelenwet. Op de site van het Ctgb is een gewasbeschermingsmiddelendatabase te vinden, waarin informatie over alle in Nederland toegelaten gewasbeschermingsmiddelen zijn opgenomen, zoals de actuele status van het middel, de einddatum en het geldige W-nummer. Ook is hier het laatste nieuws te vinden over (de toelating van) gewasbeschermingsmiddelen en biociden.

Fytostat

Op de website van Fytostat is product- en veiligheidsinformatie terug te vinden over de gewasbeschermingsmiddelen die worden aangeboden door bedrijven die aangesloten zijn bij de Stichting Fytostat. Ook kun je via deze website eenvoudig zoeken in veiligheidsinformatiebladen en etiketteksten, bijvoorbeeld naar een bepaalde werkzame stof. Deze informatie is vooral bruikbaar voor medewerkers die verantwoordelijk zijn voor vervoer, opslag en toepassing van de bestrijdingsmiddelen op een bedrijf.

gewasbescherming/formulering-veilig-werken-gewasbeschermingsmiddelen

Het etiket met gebruiksinformatie over gewasbeschermingsmiddelen

Lees verder ook altijd het etiket van het te gebruiken gewasbeschermingsmiddel. Hierop staat onder andere aangegeven wat de werkzame stof van het product is, wat de wettelijke maximaal te gebruiken hoeveelheid is, hoe het middel toegepast dient te worden en in welke mate de stof schadelijk is voor de gezondheid. Neem ook de aangegeven veiligheidstermijn in acht.

Raadpleeg tot slot altijd het veiligheidsinformatieblad van een gewasbeschermingsmiddel voordat je ermee aan de slag gaat. Hierin zijn onder andere de (gezondheids)risico's en daarbij behorende eerstehulpmaatregelen opgenomen. Het veiligheidsinformatieblad van een door jou gekocht gewasbeschermingsmiddel is eenvoudig terug te vinden via de functie "Mijn veiligheidsinformatiebladen". Lees ook altijd goed het etiket.

Veel voorkomende formuleringen

Hieronder zetten we de meest voorkomende formuleringen voor je op een rij:

EC formulering
EC staat voor emulgeerbaar concentraat. Bij een EC formulering is de werkzame stof opgelost in een heldere oplossing. Als de formulering in contact komt met water, ontstaat er een emulsie. Vaak is zo’n emulsie wit, maar bij emulsies met een kleine druppelgrootte blijft de vloeistof helder.

SC formulering
Een SC formulering is een suspensie concentraat. Dit wordt ook wel een flowable genoemd. Bij een SC formulering is de actieve stof een vaste stof die wordt vastgehouden in een suspensie. Deze suspensie vormt een bepaalde structuur in het water die lijkt op een net. Hierdoor wordt de actieve stof egaal in het water verdeeld. Dit type formulering wordt meestal gebruikt bij contactwerkende middelen.

EW formulering
EW is de afkorting voor emulsie in water. Een emulsie in water is in principe een kant-en-klaar gewasbeschermingsmiddel. De emulsie bevat namelijk een werkzame stof in vloeibare vorm die vaak al is opgelost in de emulsie. Bij een EW formulering hoef je alleen nog water toe te voeren om het gewasbeschermingsmiddel te verdunnen. Toch komt dit type formulering niet vaak voor, omdat er weinig werkzame stoffen zijn die goed oplosbaar zijn in water.

SL formulering
Een SL formulering (soluble liquid) is een wateroplosbaar concentraat. De werkzame stof is bij een SL formulering opgelost in een waterachtige mix. Daardoor is de aangemaakte spuitvloeistof altijd helder. SL formuleringen komen – om dezelfde reden als EW formuleringen – niet vaak voor.

WG formulering
WG staat voor water dispergeerbaar granulaat. In de volksmond worden WG’s spuitkorrels genoemd. Deze spuitkorrels lossen op zodra ze in water komen, waarna de werkzame stof zich egaal door het water verdeelt als je roert.

Overige formuleringen
Andere formuleringen van gewasbeschermingsmiddelen die in mindere mate voorkomen in de tuinbouw, zijn:

DP formulering (stuifpoeder)
GR formulering (granulaat)
AE formulering (aerosol, in een spuitbus)
SP formulering (wateroplosbaar poeder)
OD formulering (oliedispersie)

Soorten stoffen

Zoals eerder genoemd, bestaat de formulering van een gewasbeschermingsmiddel uit een combinatie van de werkzame stof en een of meerdere andere stoffen (zoals hulpstoffen en uitvloeiers). In onderstaande afbeelding zie je welke stoffen er aan een formulering toegevoegd kunnen worden.