Home ​​​​>​​​​ Kennisbank​​​​

Bladluis bestrijden | Met behulp van natuurlijke vijanden

Bladluis zorgt voor grote problemen in de tuinbouw. Van vergroeiing van jonge scheuten tot aan virusverspreiding in het gewas. Effectieve bestrijding van bladluis is daarom essentieel. Chemisch bestrijden van bladluis wordt door resistentie, een beperkt aanbod van middelen en vernieuwde wetgeving steeds moeilijker. Een goed alternatief is biologische bestrijding met natuurlijke vijanden van bladluis.
Bladluis
Leonie van Rooijen
Productspecialist Gewasbescherming | 28 april 2023 | 4 min. lezen

Bladluis soorten

Er zijn veel verschillende soorten bladluis. Elke luissoort brengt weer andere schade aan het gewas. Sommige luizen brengen giftige stoffen over op planten met een allergische reactie van de plant tot gevolg. Anderen dragen virussen over. De meest voorkomende soorten bladluis in kasgewassen zijn:
Boterbloemluis (Aulacorthum solani)
​​​​Gevlekte bladluis (Neomyzus circumflexus)​​​​
​​​​Groene perzikluis (Myzus persicae)​​​​
​​​​Katoenluis (Aphis gossypii)​​​​
Zwarte bonenluis (Aphis Fabae)
​​​​Gewone rozenluis (Macrosiphum rosae)​​​​
​​​​Groene kortstaartluis (Brachycaudus helichrysi)​​​​
Aardappeltopluis (Macrosiphum euphoriae)

Schadebeeld en signaleren van bladluis

Bladluis bevindt zich vooral op de jonge delen van de plant, langs de jonge scheuten, op en onder de bladeren en in de bloemknoppen. Met name de opvallende, witte vervellingshuidjes die luizen achterlaten verraden hun aanwezigheid. De plaag richt op meerdere manieren schade aan:
  • De bladluis scheidt honingdauw af wat de plant kleverig maakt. Op deze honingdauw kan roetdauw groeien, waardoor de plant vervuilt en er verminderde fotosynthese plaatsvindt. 
  • Bladluis onttrekt celvocht uit de plant, waardoor de plant verzwakt.
  • Jonge delen van de plant misvormen doordat de bladluis hier zijn voeding uit zuigt. Er ontstaat groeiremming van het gewas.
  • De plant vertoont verkleurde en hangende bladeren, ernstige bladkrullen, vervormingen, bladverkleining en necrose.

Snelle voortplanting van bladhuis

Bladluis plant zichzelf snel in grote getale voort. Bladluizen leggen namelijk geen eieren, maar baren levende jongen die meteen na de geboorte beginnen met het opzuigen van plantsappen. Hierdoor kan de plaag in korte tijd enorm veel schade aanrichten in een gewas. Vroegtijdig signaleren is daarom heel belangrijk.

Bladhuis bestrijden

Zit er eenmaal bladluis in het gewas? Dan is het belangrijk om tijdig actie te nemen en bladluis te bestrijden. Tegenwoordig gebeurt dit steeds vaker met natuurlijke vijanden, omdat de resistentie tegen toegestane insecticiden toeneemt. 
Bekijk de video hiernaast om een beeld te krijgen van het bestrijden van bladluis met natuurlijke vijanden.

Wat zijn de voordelen van biologische bestrijding van bladluis?

Biologische bestrijding van bladluis heeft meerdere voordelen:
  • Zeer efficiënt zoekgedrag: natuurlijke vijanden zoeken zeer efficiënt naar bladluis - ook bij lage plaagdruk en op plekken die moeilijk bereikbaar zijn voor bestrijdingsmiddelen.
  • Zeer vraatzuchtig: biologische bestrijders zijn zeer vraatzuchtig, met name de larven. Ze doden vaak meer luizen dan ze nodig hebben voor voedsel.
  • Preventief inzetbaar (sommige soorten): sommige soorten zijn preventief inzetbaar. De plaagdruk blijft hierdoor laag doordat de bestrijder al in de kas aanwezig is. 
  • Neveneffect op andere plagen: Sommige biologische bestrijders kunnen naast luizen ook andere plagen doden.
  • Geen chemisch residu op de plant.

Biologische bestrijding van bladluis

Biologische bestrijding van bladluis kan met behulp van diverse soorten luisbestrijders. Iedere natuurlijke vijanden heeft zijn eigen specialisme. Sommige luisbestrijders werken specifiek op een soort luis. Door een combinatie van verschillende luisbestrijders in te zetten creëer je een efficiënte aanpak van de plaag. De volgende natuurlijke vijanden zet je in tegen bladluis:
  • Sluipwespen en sluipwespmixen
    Er zijn veel verschillende soorten sluipwespen, maar de soorten Aphidius colemani (APHIcontrol) en Aphidius ervi (ERVIcontrol) worden het meest ingezet. Voor bestrijding van kleine luizen zoals o.a. katoenluis, rode luis en groene perzikluis kan Aphidius colemani worden ingezet. Voor de grotere luizen zoals aardappeltopluis en boterbloemluis kan Aphidius ervi worden ingezet. Er zijn ook sluipwespmixen. Dit zijn gewas specifieke samenstellingen bestaande uit twee of meer soorten sluipwespen. Met een sluipwespmix bestrijd je in één keer een breed spectrum luizensoorten.
  • Galmuggen
    De galmug Aphidoletes aphidimyza (APHIDOcontrol) is een galmug die veel wordt ingezet als luisbestrijder. De galmug maakt geen onderscheid in het type bladluis. De larven van galmuggen zijn effectieve bestrijders vanwege hun vraatzucht. De volwassen galmug zet zijn sterke zoekvermogen in om een luizenhaard te vinden en legt dan een eitje tussen de luizen.
  • Gaasvliegen
    De gaasvlieg Chrysoperla carnea (CHRYSOcontrol) is goed inzetbaar bij hoge plaagdruk van alle soorten bladluizen, omdat de larven zeer vraatzuchtig zijn. Daarnaast heeft deze gaasvlieg ook een effect op witte vlieg, spint, trips, vlindereitjes en wolluis larven. 
  • Zweefvliegen
    De larven van de zweefvlieg Episyrphus balteatus zijn zeer vraatzuchtig. Deze natuurlijke vijand kun je al inzetten bij een wat lagere temperatuur. De groene larve van de zweefvlieg Sphaerophoria rueppellii kan tot wel 200 bladluizen per cyclus eten. De volwassenen voeden zich met pollen en nectar. Daarnaast kunnen zij ook overleven op andere prooien zoals trips, spint en wittevlieg. Sphaerophoria rueppellii is actief bij een temperatuur van 12 tot 40°C, waarbij ze tussen de 25 tot 35°C het beste presteren.
  • Roofkevers
    Het lieveheersbeestje Adalia bipunctata (ADALIAcontrol) is een bekende roofkever tegen luis. De larven van deze kever zijn zeer vraatzuchtig en dat maakt ze geschikt om in te zetten in luishaarden. Daarnaast is de roofkever Propylea quatuordecimpunctata een zeer vraatzuchtige bladluisbestrijder.

Chemische bestrijding bladluis

Bladluis chemisch bestrijden kan met behulp van gewasbeschermingsmiddelen. We kunnen hierin een verdeling maken in chemische correctiemiddelen en groene middelen.

Raadpleeg voor toegelaten middelen in jouw teelt de Adviesgenerator.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Leonie van Rooijen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 

Bladluis bestrijden | Met behulp van natuurlijke vijanden

Bladluis zorgt voor grote problemen in de tuinbouw. Van vergroeiing van jonge scheuten tot aan virusverspreiding in het gewas. Effectieve bestrijding van bladluis is daarom essentieel. Chemisch bestrijden van bladluis wordt door resistentie, een beperkt aanbod van middelen en vernieuwde wetgeving steeds moeilijker. Een goed alternatief is biologische bestrijding met natuurlijke vijanden van bladluis.
Zoek in de Kennisbank
Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.
Leonie van Rooijen
Leonie van Rooijen
Productspecialist Gewasbescherming | 28 april 2023 | 4 min. lezen
Deel dit artikel
Bladluis
Onderwerpen in dit artikel

Bladluis soorten

Er zijn veel verschillende soorten bladluis. Elke luissoort brengt weer andere schade aan het gewas. Sommige luizen brengen giftige stoffen over op planten met een allergische reactie van de plant tot gevolg. Anderen dragen virussen over. De meest voorkomende soorten bladluis in kasgewassen zijn:
Boterbloemluis
Gevlekte bladluis
Groene perzikluis
Katoenluis
Boterbloemluis (Aulacorthum solani)
​​​​Gevlekte bladluis (Neomyzus circumflexus)​​​​
​​​​Groene perzikluis (Myzus persicae)​​​​
​​​​Katoenluis (Aphis gossypii)​​​​
Zwarte bonenluis
Gewone rozenluis
Groene kortstaartluis
Aardappeltopluis
Zwarte bonenluis (Aphis Fabae)
​​​​Gewone rozenluis (Macrosiphum rosae)​​​​
​​​​Groene kortstaartluis (Brachycaudus helichrysi)​​​​
Aardappeltopluis (Macrosiphum euphoriae)

Schadebeeld en signaleren van bladluis

Bladluis bevindt zich vooral op de jonge delen van de plant, langs de jonge scheuten, op en onder de bladeren en in de bloemknoppen. Met name de opvallende, witte vervellingshuidjes die luizen achterlaten verraden hun aanwezigheid. De plaag richt op meerdere manieren schade aan:
  • De bladluis scheidt honingdauw af wat de plant kleverig maakt. Op deze honingdauw kan roetdauw groeien, waardoor de plant vervuilt en er verminderde fotosynthese plaatsvindt. 
  • Bladluis onttrekt celvocht uit de plant, waardoor de plant verzwakt.
  • Jonge delen van de plant misvormen doordat de bladluis hier zijn voeding uit zuigt. Er ontstaat groeiremming van het gewas.
  • De plant vertoont verkleurde en hangende bladeren, ernstige bladkrullen, vervormingen, bladverkleining en necrose.

Snelle voortplanting van bladhuis

Bladluis plant zichzelf snel in grote getale voort. Bladluizen leggen namelijk geen eieren, maar baren levende jongen die meteen na de geboorte beginnen met het opzuigen van plantsappen. Hierdoor kan de plaag in korte tijd enorm veel schade aanrichten in een gewas. Vroegtijdig signaleren is daarom heel belangrijk.

Bladluis bestrijden

Zit er eenmaal bladluis in het gewas? Dan is het belangrijk om tijdig actie te nemen en bladluis te bestrijden. Tegenwoordig gebeurt dit steeds vaker met natuurlijke vijanden, omdat de resistentie tegen toegestane insecticiden toeneemt.
Bekijk de video hiernaast om een beeld te krijgen van het bestrijden van bladluis met natuurlijke vijanden.

Wat zijn de voordelen van biologische bestrijding van bladluis?

Biologische bestrijding van bladluis heeft meerdere voordelen:
  • Zeer efficiënt zoekgedrag: natuurlijke vijanden zoeken zeer efficiënt naar bladluis - ook bij lage plaagdruk en op plekken die moeilijk bereikbaar zijn voor bestrijdingsmiddelen.
  • Zeer vraatzuchtig: biologische bestrijders zijn zeer vraatzuchtig, met name de larven. Ze doden vaak meer luizen dan ze nodig hebben voor voedsel.
  • Preventief inzetbaar (sommige soorten): sommige soorten zijn preventief inzetbaar. De plaagdruk blijft hierdoor laag doordat de bestrijder al in de kas aanwezig is. 
  • Neveneffect op andere plagen: Sommige biologische bestrijders kunnen naast luizen ook andere plagen doden.
  • Geen chemisch residu op de plant.

Biologische bestrijding van bladluis

Biologische bestrijding van bladluis kan met behulp van diverse soorten luisbestrijders. Iedere natuurlijke vijanden heeft zijn eigen specialisme. Sommige luisbestrijders werken specifiek op een soort luis. Door een combinatie van verschillende luisbestrijders in te zetten creëer je een efficiënte aanpak van de plaag. De volgende natuurlijke vijanden zet je in tegen bladluis:
  • Sluipwespen en sluipwespmixen
    Er zijn veel verschillende soorten sluipwespen, maar de soorten Aphidius colemani (APHIcontrol) en Aphidius ervi (ERVIcontrol) worden het meest ingezet. Voor bestrijding van kleine luizen zoals o.a. katoenluis, rode luis en groene perzikluis kan Aphidius colemani worden ingezet. Voor de grotere luizen zoals aardappeltopluis en boterbloemluis kan Aphidius ervi worden ingezet. Er zijn ook sluipwespmixen. Dit zijn gewas specifieke samenstellingen bestaande uit twee of meer soorten sluipwespen. Met een sluipwespmix bestrijd je in één keer een breed spectrum luizensoorten.
  • Galmuggen
    De galmug Aphidoletes aphidimyza (APHIDOcontrol) is een galmug die veel wordt ingezet als luisbestrijder. De galmug maakt geen onderscheid in het type bladluis. De larven van galmuggen zijn effectieve bestrijders vanwege hun vraatzucht. De volwassen galmug zet zijn sterke zoekvermogen in om een luizenhaard te vinden en legt dan een eitje tussen de luizen.
  • Gaasvliegen
    De gaasvlieg Chrysoperla carnea (CHRYSOcontrol) is goed inzetbaar bij hoge plaagdruk van alle soorten bladluizen, omdat de larven zeer vraatzuchtig zijn. Daarnaast heeft deze gaasvlieg ook een effect op witte vlieg, spint, trips, vlindereitjes en wolluis larven. 
  • Zweefvliegen
    De larven van de zweefvlieg Episyrphus balteatus zijn zeer vraatzuchtig. Deze natuurlijke vijand kun je al inzetten bij een wat lagere temperatuur. De groene larve van de zweefvlieg Sphaerophoria rueppellii kan tot wel 200 bladluizen per cyclus eten. De volwassenen voeden zich met pollen en nectar. Daarnaast kunnen zij ook overleven op andere prooien zoals trips, spint en wittevlieg. Sphaerophoria rueppellii is actief bij een temperatuur van 12 tot 40°C, waarbij ze tussen de 25 tot 35°C het beste presteren.
  • Roofkevers
    Het lieveheersbeestje Adalia bipunctata (ADALIAcontrol) is een bekende roofkever tegen luis. De larven van deze kever zijn zeer vraatzuchtig en dat maakt ze geschikt om in te zetten in luishaarden. Daarnaast is de roofkever Propylea quatuordecimpunctata een zeer vraatzuchtige bladluisbestrijder.

Chemische bestrijding bladluis

Bladluis chemisch bestrijden kan met behulp van gewasbeschermingsmiddelen. We kunnen hierin een verdeling maken in chemische correctiemiddelen en groene middelen.

Raadpleeg voor toegelaten middelen in jouw teelt de Adviesgenerator.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Leonie van Rooijen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Leonie van Rooijen
Ook interessant voor jou
Ervi als natuurlijke vijand van diverse soorten bladluis
De sluipwesp ervi, ook wel bekend als Aphidius ervi, is de biologische bestrijder van verschillende soorten bladluis. De natuurlijke vijand wordt zowel in de groente- als sierteelt ingezet
Sluipwespen ter bestrijding van bladluis
De sluipwesp kent vele soorten met ieder een andere natuurlijke vijand, waaronder bladluis,witte vlieg en rupsen. Lees meer over de inzet van sluipwesp tegen bladluis.
Kwaliteitscontrole sluipwesp
Voor de verschillende soorten sluipwespen gelden verschillende kwaliteitscontrole protocollen. In deze protocollen vind je onder andere richtlijnen en instructies voor de opslag van deze producten, maar ook een quick scan controle.