Trips bestrijden - Effectieve strategieën & tips 

Trips richten grote schade aan gewassen aan doordat ze plantencellen leegzuigen. Dit leidt tot verkleuring, vervorming en groeivertraging van het gewas. Natuurlijke vijanden zoals roofmijten en roofwantsen spelen een belangrijke rol bij de bestrijding van trips. Lees verder om meer te weten te komen over trips, de schade die ze veroorzaken en hoe je ze effectief kunt bestrijden.
Trips bestrijden
Kees Kouwenhoven
Productspecialist Gewasbescherming | 12 juli 2024 | 7 min. lezen

Trips herkennen

Trips zijn kleine slanke insecten van 1 tot 2 mm lang die behoren tot de franjevleugeligen (Thysanoptera). Door de variatie in schade is het vaak lastig om trips snel te herkennen. Bovendien zijn er veel verschillende soorten trips die een breed scala aan planten kunnen aantasten. Je herkent trips aan:
  • Grootte: Tripslarven zijn ongeveer 1 mm lang, terwijl volwassen trips tussen de 1 en 2 mm lang zijn.
  • Vorm: Trips zijn kleine, slanke insecten met een langwerpige vorm. Ze hebben lange, smalle vleugels die omzoomd zijn met fijne haartjes. De larven hebben in dit stadium nog geen poten.
  • Kleur: Tripslarven zijn oranje, geel of groen van kleur. Volwassen trips zijn meestal bruin of zwart.
  • Voortbeweging: Larven verplaatsen zich langzaam over het blad, terwijl volwassen trips snel en mobiel tussen planten bewegen. Hierdoor verspreidt trips zich snel.

Trips detecteren

Het is essentieel om trips vroegtijdig te signaleren om schade te beperken. Hang vangplaten op in de kas om trips te detecteren. Zo kun je de plaagdruk en populatiegrootte inschatten en tijdig actie ondernemen.

Levenscyclus trips

De levenscyclus van trips bestaat uit vijf stadia: ei, larve, voorpop, pop en volwassen trips. Elk stadium heeft zijn eigen kenmerken:
  • Eistadium: Vrouwtjes leggen niervormige eieren met een witte of gele schaal. Ze leggen deze eieren in bladeren, bloemblaadjes en zachte stengels. Dit doen ze door een opening in het plantweefsel te maken. De duur van dit stadium varieert per soort en temperatuur.
  • Larvestadium: Na enkele dagen komen de larven uit de eieren. Ze voeden zich met plantweefsel aan de onderkant van het blad. De larven zijn vleugelloos, kleiner dan volwassen trips en zeer beweeglijk.
  • Voorpop en Popstadium: Trips verpoppen zich op de plant of in de grond, afhankelijk van de soort. De voorpop en pop zijn te herkennen aan de ontwikkeling van vleugels. De pop is langer en heeft verder ontwikkelde vleugels. De antennes zijn langer en buigen naar achteren. Beide stadia eten niet en bewegen alleen bij verstoring.
  • Volwassen trips: Volwassen trips vliegen uit en leven enkele dagen. Ze leggen tot 300 eitjes. Ze hebben volledig ontwikkelde vleugels. Volwassen trips worden geïdentificeerd op basis van vorm, kleur en beharingspatroon. In warme kassen ontstaan meerdere generaties per jaar.

Levenscyclus trips in de winter

Trips overwinteren op beschutte plaatsen zoals in de grond of in kieren en spleten. In koude kassen en buiten blijven tripsen in de grond of tussen plasticfolie in tunnels als poppen. Wanneer het voorjaar aanbreekt en de temperatuur stijgt, komen de volwassen insecten tevoorschijn. 

In verwarmde kassen en binnenshuis overleven tripsen de winter als volwassen insecten en blijven ze zich voortplanten. De ontwikkeling verloopt langzamer dan in de zomer vanwege de lagere temperatuur en minder licht. De levenscyclus van ei tot volwassen insect varieert tussen 10 en 30 dagen. Afhankelijk van de temperatuur, de plantensoort en de lichtintensiteit.

Schade door trips

Trips veroorzaken aanzienlijke economische schade in de groente- en sierteelt. Ze beschadigen zowel bloemen als bladeren. Dit vermindert de kwaliteit en opbrengst van het gewas.

Schadebeeld in het gewas

Trips tasten zowel bloemen als bladeren aan door in de cellen van de plant te prikken. Dit veroorzaakt het inklappen van de plantcellen. Het resultaat is een waas van zilvergrijze vlekken met daarin zwarte stippen. Trips leggen eieren in het blad, de kelkbladeren of de kroonbladeren. Door hun hoge mobiliteit verspreiden trips zich snel door het gewas. Het aanprikken van bloemen leidt tot bruinverkleuring en misvorming, waardoor de bloemen onverkoopbaar worden. De symptomen zien er als volgt uit: 
  • Blad: Zilvergrijze vlekken en zwarte stippen door beschadigde cellen.
  • Wortels: Trips veroorzaakt geen directe wortelschade, maar de algehele plantgezondheid wordt aangetast.
  • Kleur: Zilvergrijze vlekken en bruinverkleuring van bloemen.

Virusoverdracht door tripsen

Trips verspreiden virussen van plant naar plant en richten zo grote schade aan in gewassen. Vooral de Californische trips is berucht om deze eigenschap. Deze tripssoort komt veel voor in kassen waar vruchtgewassen worden gekweekt. Een van de bekendste virussen die door trips wordt overgedragen, is het tomatenbronsvlekkenvirus (Tomato spotted wilt virus, TSWV).
trips schade chrysant
Tripsschade aan blad chrysant
Trips schade roos
Tripsschade roos
Trips schade in potplant
Tripsschade in potplant

Soorten trips

Het aantal soorten trips dat schade veroorzaakt, neemt de laatste jaren toe. De meest voorkomende en schadelijkste soorten trips in kassen zijn de Californische trips (Frankliniella occidentalis) en de tabakstrips (Thrips tabaci), maar ook de rozentrips (Thrips fuscipennis) en Echinothrips americanus komen soms in de kas voor. De Japanse bloementrips (Thrips setosus) is een relatief nieuwe soort en komt vooral voor in hortensia en lelie. Daarnaast zien we de laatste jaren steeds vaker pepertrips (Thrips parvispinus) in verschillende gewassen.

Trips in groenteteelt

In de groenteteelt veroorzaken de Californische trips en de tabakstrips de meeste schade:
  • Komkommerteelt: Zowel de Californische trips als de tabakstrips komen voor.
  • Paprikateelt: Beïnvloed door de Californische trips en de tabakstrips.
  • Tomatenteelt: Gevoelig voor zowel de Californische trips als de tabakstrips.

Trips in sierteelt

In de sierteelt zijn verschillende tripssoorten actief:
  • Chrysantenteelt: vooral gevoelig voor de Californische trips.
  • Gerberateelt: ook in deze teelt veroorzaakt de Californische trips veel schade.
  • Lelies: de Japanse bloementrips is hier vaak actief.
Voor een effectieve bestrijding is het cruciaal om te herkennen welke tripssoort aanwezig is. Wageningen University & Research, Business Unit Glastuinbouw, en Glastuinbouw Nederland hebben hiervoor een tripsherkenningskaart samengesteld. Deze kaart biedt informatie over de veertien belangrijkste tripssoorten in de Nederlandse glastuinbouw. Klik hieronder op een van de tripssoorten voor meer informatie.

Trips bestrijden

Je kunt trips bestrijden met een chemische of biologische aanpak. Onze specialisten adviseren de juiste oplossing, afgestemd op jouw teelt en situatie.

Trips biologisch bestrijden

Biologische bestrijding van trips wordt steeds vaker ingezet door het gebruik van natuurlijke vijanden. In veel teelten hangen telers kweekzakjes met Neoseiulus cucumeris op. Ze kunnen er ook voor kiezen om deze roofmijt samen met Transeius montdorensis te verblazen. In de teelt van chrysanten en paprika is de combinatie van montdorensis, Orius Plus en Power Food Pluseffectief. Biologische bestrijding is vooral succesvol bij de Californische trips. De natuurlijke vijanden die worden ingezet tegen trips zijn:
  • Roofmijten:
    • Neoseiulus cucumeris: Heeft een korte levenscyclus en vermenigvuldigt zich snel. Beschikbaar in producten zoals  AMBLYcontrol en Amblyline.
    • Transeius montdorensis: Heeft een korte levenscyclus en vermenigvuldigt zich snel.  Beschikbaar in producten zoals  MONcontrol  en  Montyline .  
    • Amblyseius swirskii: Geschikt voor veel gewassen van maart tot september.  Beschikbaar in producten zoals  SWIRScontrol  en  Starskii .  
    • Macrocheles robustulus: Effectief tegen tripspoppen. Beschikbaar in ROBUScontrol.
  • Roofwantsen: Geschikt voor zowel preventieve als curatieve inzet. Beschikbaar in ORIControl.
  • Nematoden: Het aaltje Steinernema feltiae wordt ingezet tegen trips. De nematode doodt de prooi door afscheiding van bacteriën. Beschikbaar in NEMAcontrol.

Trips chemisch bestrijden

Chemische bestrijding van trips is vaak uitdagend. Dit komt doordat verschillende tripssoorten steeds resistenter worden tegen gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien is de toelating van veel van deze middelen ingetrokken. Neem contact op met onze specialist of raadpleeg de Adviesgenerator om te bepalen welke middelen je kunt gebruiken in jouw teelt.
Gerelateerde producten
Kim de Waal en Aalbert Ekelmans
David van Tuijl - Linflowers in Nieuwaal:

"Met de roofwants Orius en Power Food Plus pakken we volwassen trips in chrysant eindelijk goed aan"

Trips voorkomen met monitoring en biologie

Gezonde planten zijn minder vatbaar voor trips. Houd planten gezond door regelmatig te irrigeren en te bemesten. Voorkom tripsschade in gewassen met een combinatie van strategieën:
  • Optimale hygiëne: Houd de kas schoon door oppervlakken en apparatuur regelmatig te reinigen en te desinfecteren. Dit helpt om trips buiten te houden.
  • Monitoring: Controleer regelmatig op trips. Gebruik signaalrollen en platen om trips vroegtijdig op te sporen. Voer visuele inspecties uit om vroege tekenen, zoals vervormde bladeren of zilverachtige vlekjes, te identificeren. 
  • Biologische Bestrijding: Zet preventief biologische bestrijders zoals roofmijten of roofwantsen in. Deze natuurlijke vijanden helpen de populatie trips onder controle te houden. 

Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Kees Kouwenhoven neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Ook interessant voor jou

Trips bestrijden - Effectieve strategieën & tips 

Trips richten grote schade aan gewassen aan doordat ze plantencellen leegzuigen. Dit leidt tot verkleuring, vervorming en groeivertraging van het gewas. Natuurlijke vijanden zoals roofmijten en roofwantsen spelen een belangrijke rol bij de bestrijding van trips. Lees verder om meer te weten te komen over trips, de schade die ze veroorzaken en hoe je ze effectief kunt bestrijden.
Zoek in de Kennisbank
Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.
Kees Kouwenhoven
Kees Kouwenhoven
Productspecialist Gewasbescherming | 12 juli 2024 | 7 min. lezen
Deel dit artikel
Trips bestrijden
Onderwerpen in dit artikel

Trips herkennen

Trips zijn kleine slanke insecten van 1 tot 2 mm lang die behoren tot de franjevleugeligen (Thysanoptera). Door de variatie in schade is het vaak lastig om trips snel te herkennen. Bovendien zijn er veel verschillende soorten trips die een breed scala aan planten kunnen aantasten. Je herkent trips aan:
  • Grootte: Tripslarven zijn ongeveer 1 mm lang, terwijl volwassen trips tussen de 1 en 2 mm lang zijn.
  • Vorm: Trips zijn kleine, slanke insecten met een langwerpige vorm. Ze hebben lange, smalle vleugels die omzoomd zijn met fijne haartjes. De larven hebben in dit stadium nog geen poten.
  • Kleur: Tripslarven zijn oranje, geel of groen van kleur. Volwassen trips zijn meestal bruin of zwart.
  • Voortbeweging: Larven verplaatsen zich langzaam over het blad, terwijl volwassen trips snel en mobiel tussen planten bewegen. Hierdoor verspreidt trips zich snel.

Trips detecteren

Het is essentieel om trips vroegtijdig te signaleren om schade te beperken. Hang vangplaten op in de kas om trips te detecteren. Zo kun je de plaagdruk en populatiegrootte inschatten en tijdig actie ondernemen.

Levenscyclus trips

De levenscyclus van trips bestaat uit vijf stadia: ei, larve, voorpop, pop en volwassen trips. Elk stadium heeft zijn eigen kenmerken:
  • Eistadium: Vrouwtjes leggen niervormige eieren met een witte of gele schaal. Ze leggen deze eieren in bladeren, bloemblaadjes en zachte stengels. Dit doen ze door een opening in het plantweefsel te maken. De duur van dit stadium varieert per soort en temperatuur.
  • Larvestadium: Na enkele dagen komen de larven uit de eieren. Ze voeden zich met plantweefsel aan de onderkant van het blad. De larven zijn vleugelloos, kleiner dan volwassen trips en zeer beweeglijk.
  • Voorpop en Popstadium: Trips verpoppen zich op de plant of in de grond, afhankelijk van de soort. De voorpop en pop zijn te herkennen aan de ontwikkeling van vleugels. De pop is langer en heeft verder ontwikkelde vleugels. De antennes zijn langer en buigen naar achteren. Beide stadia eten niet en bewegen alleen bij verstoring.
  • Volwassen trips: Volwassen trips vliegen uit en leven enkele dagen. Ze leggen tot 300 eitjes. Ze hebben volledig ontwikkelde vleugels. Volwassen trips worden geïdentificeerd op basis van vorm, kleur en beharingspatroon. In warme kassen ontstaan meerdere generaties per jaar.

Levenscyclus trips in de winter

Trips overwinteren op beschutte plaatsen zoals in de grond of in kieren en spleten. In koude kassen en buiten blijven tripsen in de grond of tussen plasticfolie in tunnels als poppen. Wanneer het voorjaar aanbreekt en de temperatuur stijgt, komen de volwassen insecten tevoorschijn. 

In verwarmde kassen en binnenshuis overleven tripsen de winter als volwassen insecten en blijven ze zich voortplanten. De ontwikkeling verloopt langzamer dan in de zomer vanwege de lagere temperatuur en minder licht. De levenscyclus van ei tot volwassen insect varieert tussen 10 en 30 dagen. Afhankelijk van de temperatuur, de plantensoort en de lichtintensiteit.

Schade door trips

Trips veroorzaken aanzienlijke economische schade in de groente- en sierteelt. Ze beschadigen zowel bloemen als bladeren. Dit vermindert de kwaliteit en opbrengst van het gewas.

Schadebeeld in het gewas

Trips tasten zowel bloemen als bladeren aan door in de cellen van de plant te prikken. Dit veroorzaakt het inklappen van de plantcellen. Het resultaat is een waas van zilvergrijze vlekken met daarin zwarte stippen. Trips leggen eieren in het blad, de kelkbladeren of de kroonbladeren. Door hun hoge mobiliteit verspreiden trips zich snel door het gewas. Het aanprikken van bloemen leidt tot bruinverkleuring en misvorming, waardoor de bloemen onverkoopbaar worden. De symptomen zien er als volgt uit: 
  • Blad: Zilvergrijze vlekken en zwarte stippen door beschadigde cellen.
  • Wortels: Trips veroorzaakt geen directe wortelschade, maar de algehele plantgezondheid wordt aangetast.
  • Kleur: Zilvergrijze vlekken en bruinverkleuring van bloemen.

Virusoverdracht door tripsen

Trips verspreiden virussen van plant naar plant en richten zo grote schade aan in gewassen. Vooral de Californische trips is berucht om deze eigenschap. Deze tripssoort komt veel voor in kassen waar vruchtgewassen worden gekweekt. Een van de bekendste virussen die door trips wordt overgedragen, is het tomatenbronsvlekkenvirus (Tomato spotted wilt virus, TSWV).
trips schade chrysant
Tripsschade aan blad chrysant
Trips schade roos
Tripsschade roos
Trips schade in potplant
Tripsschade in potplant

Soorten trips

Het aantal soorten trips dat schade veroorzaakt, neemt de laatste jaren toe. De meest voorkomende en schadelijkste soorten trips in kassen zijn de Californische trips (Frankliniella occidentalis) en de tabakstrips (Thrips tabaci), maar ook de rozentrips (Thrips fuscipennis) en Echinothrips americanus komen soms in de kas voor. De Japanse bloementrips (Thrips setosus) is een relatief nieuwe soort en komt vooral voor in hortensia en lelie. Daarnaast zien we de laatste jaren steeds vaker pepertrips (Thrips parvispinus) in verschillende gewassen.

Trips in groenteteelt

In de groenteteelt veroorzaken de Californische trips en de tabakstrips de meeste schade:
  • Komkommerteelt: Zowel de Californische trips als de tabakstrips komen voor.
  • Paprikateelt: Beïnvloed door de Californische trips en de tabakstrips.
  • Tomatenteelt: Gevoelig voor zowel de Californische trips als de tabakstrips.

Trips in sierteelt

In de sierteelt zijn verschillende tripssoorten actief:
  • Chrysantenteelt: vooral gevoelig voor de Californische trips.
  • Gerberateelt: ook in deze teelt veroorzaakt de Californische trips veel schade.
  • Lelies: de Japanse bloementrips is hier vaak actief.
Voor een effectieve bestrijding is het cruciaal om te herkennen welke tripssoort aanwezig is. Wageningen University & Research, Business Unit Glastuinbouw, en Glastuinbouw Nederland hebben hiervoor een tripsherkenningskaart samengesteld. Deze kaart biedt informatie over de veertien belangrijkste tripssoorten in de Nederlandse glastuinbouw. Klik hieronder op een van de tripssoorten voor meer informatie.

Trips bestrijden

Je kunt trips bestrijden met een chemische of biologische aanpak. Onze specialisten adviseren de juiste oplossing, afgestemd op jouw teelt en situatie.

Trips biologisch bestrijden

Biologische bestrijding van trips wordt steeds vaker ingezet door het gebruik van natuurlijke vijanden. In veel teelten hangen telers kweekzakjes met Neoseiulus cucumeris op. Ze kunnen er ook voor kiezen om deze roofmijt samen met Transeius montdorensis te verblazen. In de teelt van chrysanten en paprika is de combinatie van montdorensis, Orius Plus en Power Food Pluseffectief. Biologische bestrijding is vooral succesvol bij de Californische trips. De natuurlijke vijanden die worden ingezet tegen trips zijn:
  • Roofmijten:
    • Neoseiulus cucumeris: Heeft een korte levenscyclus en vermenigvuldigt zich snel. Beschikbaar in producten zoals  AMBLYcontrol en Amblyline.
    • Transeius montdorensis: Heeft een korte levenscyclus en vermenigvuldigt zich snel.  Beschikbaar in producten zoals  MONcontrol  en  Montyline .  
    • Amblyseius swirskii: Geschikt voor veel gewassen van maart tot september.  Beschikbaar in producten zoals  SWIRScontrol  en  Starskii .  
    • Macrocheles robustulus: Effectief tegen tripspoppen. Beschikbaar in ROBUScontrol.
  • Roofwantsen: Geschikt voor zowel preventieve als curatieve inzet. Beschikbaar in ORIControl.
  • Nematoden: Het aaltje Steinernema feltiae wordt ingezet tegen trips. De nematode doodt de prooi door afscheiding van bacteriën. Beschikbaar in NEMAcontrol.

Trips chemisch bestrijden

Chemische bestrijding van trips is vaak uitdagend. Dit komt doordat verschillende tripssoorten steeds resistenter worden tegen gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien is de toelating van veel van deze middelen ingetrokken. Neem contact op met onze specialist of raadpleeg de Adviesgenerator om te bepalen welke middelen je kunt gebruiken in jouw teelt.
Gerelateerde producten
Kim de Waal en Aalbert Ekelmans
David van Tuijl - Linflowers in Nieuwaal:

"Met de roofwants Orius en Power Food Plus pakken we volwassen trips in chrysant eindelijk goed aan"

Trips voorkomen met monitoring en biologie

Gezonde planten zijn minder vatbaar voor trips. Houd planten gezond door regelmatig te irrigeren en te bemesten. Voorkom tripsschade in gewassen met een combinatie van strategieën:
  • Optimale hygiëne: Houd de kas schoon door oppervlakken en apparatuur regelmatig te reinigen en te desinfecteren. Dit helpt om trips buiten te houden.
  • Monitoring: Controleer regelmatig op trips. Gebruik signaalrollen en platen om trips vroegtijdig op te sporen. Voer visuele inspecties uit om vroege tekenen, zoals vervormde bladeren of zilverachtige vlekjes, te identificeren. 
  • Biologische Bestrijding: Zet preventief biologische bestrijders zoals roofmijten of roofwantsen in. Deze natuurlijke vijanden helpen de populatie trips onder controle te houden. 

Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Kees Kouwenhoven neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Kees Kouwenhoven
Ook interessant voor jou
Winner | Maakt een einde aan trips
Tripsen veroorzaken jaarrond schade in de teelt van diverse potplanten. Met het wegvallen van verschillende chemische middelen de afgelopen jaren is het van belang om het nog beschikbare pakket afwisselend in te zetten.
Roofmijt als natuurlijke vijand van trips
Trips veroorzaakt veel schade in gewassen in de tuinbouw. Voor de biologische bestrijding van trips kun je diverse roofmijten inzetten. Lees verder.
Tripsbestrijding in paprika bij Kwekerij Westland 
Bij Kwekerij Westland kregen we het tomatenbronsvlekkenvirus en een hoge tripsdruk onder controle met behulp van een nieuwe aanpak in biologische gewasbescherming.