Home > Kennisbank​​​​

Diffuus licht is verstrooid licht dat gelijkmatig verdeeld wordt en zich vanuit alle richtingen verspreidt, zodat er geen alle kanten op valt, zodat er geen harde schaduwen te zien zijn. Dit is positief voor het gewas. Vooral hoogopgaande gewassen met grote bladeren profiteren van diffuus licht, omdat de verticale lichtverdeling sterk verbeterd wordt. Op die manier ontvangen de bladeren onderin het gewas meer licht dan bij direct licht. Wanneer de onderste bladeren meer licht ontvangen, leidt dit tot meer fotosynthese en groei van het gewas. Ook kunnen veel gewassen diffuus licht beter en efficiënter benutten dan direct licht.

Het effect van zowel diffuus glas als een diffuuscoating is hetzelfde: het creëert uiteindelijk diffuus licht in de kas met een lage tot hoge mate van verstrooiing. De verschillen tussen diffuus glas en een diffuuscoating hebben betrekking op kosten, flexibiliteit en slijtvastheid.

Kassen met diffuus glas zijn de laatste jaren vooral in de groenteteelt in opkomst. Veel telers die een nieuwe kas bouwen, kiezen hierbij voor diffuus glas. Glas kan op twee manieren diffuus gemaakt worden: door het chemisch te etsen of door er een structuur in te walsen.  

Het is belangrijk om te weten dat lichtdiffusie altijd ten koste gaat van enkele procenten lichttransmissie. Voor sommige gewassen is dit geen probleem, maar voor veel groentegewassen (met name tomaat) is dit niet wenselijk. Deze gewassen kunnen over het algemeen al het beschikbare licht benutten en lichtverlies kan hierbij gepaard gaan met productieverlies, zeker als dit lichtverlies niet op andere wijze gecompenseerd wordt (bijvoorbeeld met CO2). Om het verlies in lichttransmissie te compenseren, kan (zowel diffuus als standaard float) glas bij de productie (enkel- of dubbelzijdig) voorzien worden van een coating die lichtreflectie/weerkaatsing door het glas vermindert, waardoor de transmissie per zijde met enkele procenten toeneemt. 

De AR-coating van glas is kwetsbaar en kan bij verkeerd gebruik of onderhoud onherstelbaar beschadigd raken, waardoor de extra procenten transmissie verloren gaan. Van fluormiddelen is bekend dat deze de AR-coating aantasten, maar dit gebeurt ook door andere agressieve chemische reinigingsmiddelen. Hierover is echter nog niet veel bekend en de schadelijkheid van middelen verschilt per type AR-glas en techniek waarmee de coating aangebracht is. Hierbij maken we onderscheid tussen glas waarbij de AR-coating middels sol-gel aangebracht wordt en glas waarbij de AR-coating middels etsing aangebracht wordt. Het reinigen van diffuus glas met of zonder AR-coating kan daarom lastiger zijn dan het reinigen van standaard floatglas.

Tuinbouwglas is altijd een investering voor meerdere jaren, over het algemeen voor de gehele levensduur van de kas. Diffuus glas (met of zonder AR-coating) is duurder dan standaard floatglas. Een diffuus coating kost een fractie van de kosten van nieuw diffuus glas.  

Diffuus glas zorgt jaarrond voor diffuus licht in dezelfde mate van verstrooiing. Het overstappen naar een ander ras of een compleet andere teelt is hierbij lastiger dan met standaard floatglas. Het nieuwe ras of de andere teelt heeft vaak andere behoeften in termen van licht en temperatuur. 

Het komt dan ook voor dat er aanvullende bescherming nodig is door een hogere mate van lichtverstrooiing, of dat zelfs een deel van het licht weg geschermd moet worden met een krijtmiddel.

Het kan ook zijn dat de verhoogde transmissie door de AR-coating op het glas een probleem vormt voor het nieuwe ras, bijvoorbeeld als de vruchten hoger in de kop hangen of als de nieuwe teelt minder goed tegen hoge instralingswaarden bestand is.

Anderzijds kan het nieuwe ras of de andere teelt meer licht nodig hebben dan de vorige teelt en is het lichtverlies door diffuus glas ongewenst. Met standaard floatglas in combinatie met krijt- en schermmiddelen kan een teler elk moment de mate van (be)scherming kiezen die bij de behoefte van het gewas past. 

Als teler moet je je van tevoren altijd goed de vraag stellen of je gewas wel baat heeft bij diffuus glas. Wanneer het gewas in de lente- en zomermaanden al beschermd moet worden met een krijtmiddel, of als het schermdoek in die periode bijna de hele dag gesloten is, heeft diffuus glas alleen in de herfst- en wintermaanden effect.

In de herfst en winter is er in Nederland überhaupt al weinig licht om te verstrooien en het natuurlijke licht is verder in die periode al het grootste deel van de tijd diffuus vanwege bewolking. Stel jezelf dan de vraag: wegen de kosten van diffuus glas dan wel op tegen de baten? 

Ook diffuuscoatings zorgen voor het gelijkmatig verstrooien en verdelen van licht. De coatings zijn ten opzichte van het glas een stuk flexibeler in gebruik en vormen een oplossing voor bestaande kassen zonder diffuus glas. Daar waar het glas een langetermijninvestering is, kun je ieder jaar voor een nieuwe type coating kiezen. De coating zorgt wel voor iets minder transmissie (88 procent) ten opzichte van het normale floatglas (91 procent), maar dit kan voor de meeste teelten geen kwaad.

Diffuuscoatings zijn net als alle krijt- en schermmiddelen gemakkelijk te verwijderen met Removit. Dit kun je zelf doen of uitbesteden aan een loonwerker.

De ontwikkelingen op het gebied van diffuuscoatings en diffuus glas volgen elkaar in rap tempo op. Met standaard floatglas kan een teler elk jaar profiteren van de nieuwste ontwikkelingen. De investering in nieuw glas is  daarentegen vaak een investering voor de lange termijn. Dit betekent dat men mogelijk jarenlang ‘vastzit’ aan verouderde technologie.

Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Roger de Jagher neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur.