Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.

Rene Mondt 
Specialist Mechanisatie | 3 december 2021 | 6 min. lezen

• Onderhoud pH sensor
• pH meter kalibreren
• Hoe kalibreer je een pH meter?

De pH sensor is een zeer kwetsbaar onderdeel van een pH meter. Omdat dit het deel is van de meter wat de daadwerkelijke meting doet, is onderhoud van groot belang. Zo krijg je niet alleen de beste meetresultaten, maar verleng je ook de levensduur van de pH meter. Houd daarom rekening met de volgende punten:

• Vermijd direct contact met de pH sensor. Dit zorgt namelijk voor beschadiging, waardoor de pH meter een grote afwijking krijgt. Is contact onvermijdelijk, gebruik dan zacht papier om de pH sensor aan te raken (bijvoorbeeld een tissue). 
• Spoel de pH sensor na ieder gebruik goed af met gedemineraliseerd water. Vooral wanneer je meet in agressieve stoffen of in oplossingen waarin zich zware metalen of proteïnen bevinden, is dit belangrijk. Op deze manier verwijder je achtergebleven resten van de pH sensor en daarmee verminder je de kans op beschadigingen.
• Bewaar een pH sensor vochtig. Zo voorkom je dat verontreinigingen opdrogen en zich aan de pH sensor hechten. Hiervoor doe je een beetje bewaarvloeistof in de beschermdop. Gebruik nooit leidingwater of gedemineraliseerd water, dit is hier niet geschikt voor. 
• Is er toch sprake van verontreiniging, maak de pH sensor dan schoon. Het te gebruiken middel is afhankelijk van de soort vervuiling:
  • Algengroei: gebruik een lichte zeepoplossing of alcohol. Dompel de pH sensor niet volledig onder, maar dip hem drie tot vijf centimeter in het middel en laat dit een kwartier weken.
  • Vet en olie: gebruik een organisch middel dat mengbaar is met water, bijvoorbeeld aceton. Spoel daarna goed na met gedemineraliseerd water.
  • Proteïnen: gebruik een HCL/pepsine oplossing en laat de pH sensor een aantal uur weken en spoel daarna goed met gedemineraliseerd water.
• Wanneer metingen onstabiel zijn, dan dien je de pH meter te kalibreren. Hierbij leg je de afwijking van de pH meter vast door de waarden te vergelijken met de waarden volgens de (inter)nationale standaard, zodat je weet hoe groot de afwijking van de pH meter is.
• Wanneer het niet mogelijk is om de pH meter te kalibreren, dan moet de pH sensor vervangen worden. Let er hierbij op dat de connector van de pH meter goed contact maakt en dat de pal op de tester overeenkomt met de gleuf in de pH sensor. Is dit niet het geval, dan zal de pH meter niet (goed) werken. Na het vervangen van de pH sensor dien je de meter te kalibreren.

De vloeistoffen in de elektrode van een pH meter verouderen naar mate de meter langer in gebruik is. Hierdoor ontstaat een meetfout in het instrument. Deze meetfout kan je vaststellen door de pH meter te kalibreren. Hierbij vergelijk je het resultaat van de meting met de (inter)nationaal vastgestelde standaardwaarde. Hoe vaak je een pH meter moet kalibreren, is afhankelijk van het gebruik en van eventuele vervuiling. Hoe hoger deze getallen liggen, hoe vaker je de pH meter moet kalibreren. Houd hierbij een minimum van twee keer per maand aan. Daarnaast is het ook aan te raden om te kalibreren in de volgende gevallen.

• Wanneer je een nieuwe elektrode gebruikt.
• Als de elektrode lang niet is gebruikt.
• Nadat de elektrode is schoongemaakt.
• Nadat er een meting is gedaan in een sterke oplossing.
• Wanneer het belangrijk is om zeer nauwkeurig te meten.

Een elektrode die nieuw uit de verpakking komt of een elektrode die al langere tijd droog heeft gestaan, zet je voordat je start met kalibreren eerst minimaal vier uur lang in een beker met bewaarvloeistof. Een elektrode die regelmatig gebruikt wordt, zet je van tevoren een kwartier in een beker met leidingwater. Voor het kalibreren van een pH meter heb je daarnaast twee soorten buffervloeistof nodig: pH7 en pH4. Gebruik voor iedere kalibratie verse buffervloeistof. Begin eerst met pH7 buffervloeistof en vervolgens pH4 buffervloeistof.

Een pH meter kalibreer je als volgt:

• Plaats de elektrode eerst in de pH7 buffervloeistof. Na ongeveer een minuut is de meting stabiel. De pH meter hoort dan een waarde van pH 7.0 weer te geven. Is dit niet het geval, dan stel je de pH meter in op deze waarde. Let op: je dient altijd te beginnen met het vaststellen van de afwijking van pH7. Dit is de neutrale waarde van de meter. Pas daarna kan je de afstand naar pH4 of pH10 meten.
• Spoel de elektrode goed af met gedemineraliseerd water en plaats de elektrode vervolgens in de pH4 buffervloeistof.
• Herhaal deze stappen totdat in beide vloeistoffen een betrouwbare meting is verkregen. De pH meter geeft dan een waarde aan bij de meting in de pH4 buffervloeistof. Hoe verder deze van de waarde pH4 af ligt, hoe groter de afwijking van het meetinstrument is.
  

Regelmatig worden de begrippen kalibreren en ijken door elkaar gehaald. Echter is dit niet hetzelfde. Bij het kalibreren van een pH meter bepaal je in hoeverre de meter afwijkt van de standaard. Dit doe je zelf en hier zijn geen consequenties aan verbonden: je stelt alleen de nauwkeurigheid van het meetinstrument vast. IJken is een officiële keuring waarbij een specialist vaststelt in hoeverre de pH meter voldoet aan de wettelijke voorschriften. Hier zijn wel consequenties aan verbonden: wanneer de pH meter wordt afgekeurd, dan mag deze niet langer gebruikt worden.

Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en René Mondt neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 

Hoe los je een storing van een elektrische weegschaal op?
Het kan voorkomen dat een elektrische weegschaal een storing vertoont en daardoor niet functioneert zoals je gewend bent. Wat zijn de meest voorkomende storingen en problemen? Lees het hier.

Hoe kalibreer je een CO2 meter?
CO2 meten doe je met behulp van een CO2 meter. Naarmate je een CO2 meter langere tijd in gebruik hebt, kan er een meetfout ontstaan in de CO2 meter. Deze meetfout kan je vaststellen door de CO2 meter te kalibreren.

Wat is een refractometer en hoe kalibreer je ze?
Een refractometer, ook wel brixmeter genoemd, gebruik je om de brekingsindex van een vloeistof vast te stellen. Hierdoor is het mogelijk om bijvoorbeeld het suikergehalte in water te meten.