Home > Kennisbank​​​​

Welke eb- en vloedsysteem is geschikt voor mijn teelt?

Een eb- en vloedsysteem is een watergeefsysteem waarbij het water gelijkmatig stijgt en daalt. Er zijn in Nederland drie varianten: vaste kweektafels, roltafels en mobiele kweektafels. Welke eb en vloed vloer het beste geschikt is, hangt van je gewas, grootte en andere factoren af.
Joshua Reijnen
Technisch Specialist Watertechniek | 14 juli 2023 | 4 min. lezen
Eb en vloedsysteem

Wat is een eb- en vloedsysteem? 

Een eb- en vloedinstallatie is een watergeefsysteem in de glastuinbouw. De vloer of tafel wordt via gootjes in de bodem tijdelijk gevuld met een vooraf berekende hoeveelheid water. Het water komt (zoveel mogelijk) tegelijk omhoog. Zo krijgen alle planten dezelfde hoeveelheid water. Het water dat de planten niet opnemen loopt weg via het retoursysteem. Het water dat terugkomt via het retoursysteem kan worden hergebruikt. 

Drie verschillende eb- en vloedsystemen 

Er zijn een aantal verschillende eb- en vloedsystemen in de Nederlandse tuinbouw:

1. Eb en vloed op betonnen vloeren
Deze teeltvloeren zijn gemaakt van beton met een of twee water aan- en afvoergoten. De vloeren worden gevuld met water. Het water komt zoveel mogelijk tegelijk omhoog. Een betonnen teeltvloer is een ideale ondergrond voor opkweek en potplantenteelt. Met behulp van een elektrische of pneumatische vulklep worden de vloeren vol gezet met water. Dit kan via een gecombineerde aan- en afvoerleiding of met een gescheiden aan- en afvoerleidingen. In de afvoerleiding wordt een pneumatische eb-klep gemonteerd. Die houdt het water, dat op de betonnen vloer staat, voor een bepaalde tijd vast. Daarna loopt het water terug het retoursysteem in. Een nadeel van eb- en vloed op betonvloeren is dat dit systeem een definitieve keuze is.

2. Eb en vloed van folie
Folievloeren zijn een goedkoper en minder definitieve optie in vergelijking met betonnen vloeren. Deze teeltvloer wordt gevormd door een laag poreus gesteente, met daaroverheen een gronddoek. Op de folielagen komen drainagebuizen te liggen. Het drainagesysteem in combinatie met de bodempomp regelen uiteindelijk automatisch het gewenste waterpeil in de bodem. 

3. Kweektafels
Bij een eb- en vloedinstallatie op kweektafels wordt een tafel vol gezet met voedingswater. Het water komt op deze manier direct bij het juiste gedeelte van de teelt. De ruimte wordt optimaal benut en het is gemakkelijk toegankelijk. De tafels staan een stuk hoger dan een eb- en vloedinstallatie op betonvloeren. Ze staan op armhoogte/werkhoogte. Zo kunnen werknemers en machines makkelijker bij de planten. Elke tafel heeft zijn eigen vul- en afvoerpunt.

Er zijn drie soorten kweektafels:
  • Vaste kweektafels: deze worden veel gebruikt bij kleine kwekers of voor presentatie van producten.  
  • Rollende kweektafels: deze zijn geschikt voor oogsten van grote hoeveelheden in korte tijd.
  • Mobiele kweektafels: deze zijn gemakkelijk om te verplaatsen en worden gebruikt bij geautomatiseerde potplantenkwekerijen en tulpenkwekerijen.

Welk systeem is geschikt voor mijn teelt? 

In principe zijn eb- en vloedinstallaties geschikt voor alle teelten. Het eb en vloedsysteem op betonnen vloeren wordt vaak toegepast bij teelten die worden uitgezet met bijvoorbeeld een heftruck. Dit zijn vooral grotere potplanten. 

Kweektafels worden meer toegepast bij opkweek van planten. Bijvoorbeeld bij groentegewassen en bij teelten die gebruikmaken van mobiele goten systemen, zoals kleinere (pot)planten met grote aantallen. 

Eb en vloed met folie is minder definitief en wordt vaak gebruikt als er meerdere teeltwisselingen per jaar plaatsenvinden. 
Bij Beekenkamp Research & Development Center is een betonvloer met gescheiden aan- en afvoerleidingen geplaatst. Daarnaast is er ook een eb- en vloedinstallatie op roltafels met een gecombineerde aan- en afvoer gerealiseerd.  

Voordelen van eb- en vloedinstallaties 

Een eb- en vloedinstallatie levert je diverse voordelen op ten opzichte van andere irrigatiesystemen. Hieronder op een rij:
  • Efficiency: verschillende plantsoorten krijgen tegelijk water;
  • Duurzaamheid: minder gebruik van water en meststoffen door hergebruik;
  • Onderhoudsarm: weinig tot geen onderhoud;
  • Het gewas blijft droog bij het water geven; 
  • Gemak door automatisering
  • Weinig tot geen onderhoud
  • Temperatuur blijft gelijk
  • Gelijkmatige watergift;
  • Arbeidsbesparing  

Nadeel van eb- en vloedinstallaties 

Een belangrijk nadeel waar je rekening mee moet houden is dat je bij eb- en vloedsystemen grote capaciteiten en geen directe irrigatie hebt. Je zet een complete kap gelijk op, waardoor er veel water tegelijk onderweg is.

Houd eb- en vloedvloeren schoon 

Zorg dat de vloeren zo schoon mogelijk blijven. Losliggende elastiekjes of clips kunnen namelijk met het water mee het systeem in spoelen. Het systeem filtert de grotere onderdelen er wel uit. Deze komen in de draincontainer terecht. Maar voorkomen is beter dan genezen.  Dus houd de vloeren schoon.

Retourwater: ontsmetten of niet? 

Het grootste gedeelte van het voedingswater komt bij eb- en vloedvloeren weer terug. Bij sommige teelten is het nodig om het retourwater eerst te ontsmetten. Bijvoorbeeld bij de opkweek van groentegewassen. Bij andere teelten, zoals bij perkgoed, kun je het water zonder ontsmetting direct hergebruiken. Gebruik bij ontsmetten een desinfectiemiddel dat zo min mogelijk schade aanricht. Een effectief middel hiervoor is bijvoorbeeld Huwa-San.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Joshua Reijnen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 

Welke eb- en vloedsysteem is geschikt voor mijn teelt?

Een eb- en vloedsysteem is een watergeefsysteem waarbij het water gelijkmatig stijgt en daalt. Er zijn in Nederland drie varianten: vaste kweektafels, roltafels en mobiele kweektafels. Welke eb en vloed vloer het beste geschikt is, hangt van je gewas, grootte en andere factoren af.
Zoek in de Kennisbank
​​​​Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.​​​​
Joshua Reijnen
Joshua Reijnen
Technisch Specialist Watertechniek | 14 juli 2023 | 4 min. lezen
Deel dit artikel

Eb en vloedsysteem
Onderwerpen in dit artikel

Wat is een eb- en vloedsysteem? 

Een eb- en vloedinstallatie is een watergeefsysteem in de glastuinbouw. De vloer of tafel wordt via gootjes in de bodem tijdelijk gevuld met een vooraf berekende hoeveelheid water. Het water komt (zoveel mogelijk) tegelijk omhoog. Zo krijgen alle planten dezelfde hoeveelheid water. Het water dat de planten niet opnemen loopt weg via het retoursysteem. Het water dat terugkomt via het retoursysteem kan worden hergebruikt.

Drie verschillende eb- en vloedsystemen 

Er zijn een aantal verschillende eb- en vloedsystemen in de Nederlandse tuinbouw:

1. Eb en vloed op betonnen vloeren
Deze teeltvloeren zijn gemaakt van beton met een of twee water aan- en afvoergoten. De vloeren worden gevuld met water. Het water komt zoveel mogelijk tegelijk omhoog. Een betonnen teeltvloer is een ideale ondergrond voor opkweek en potplantenteelt. Met behulp van een elektrische of pneumatische vulklep worden de vloeren vol gezet met water. Dit kan via een gecombineerde aan- en afvoerleiding of met een gescheiden aan- en afvoerleidingen. In de afvoerleiding wordt een pneumatische eb-klep gemonteerd. Die houdt het water, dat op de betonnen vloer staat, voor een bepaalde tijd vast. Daarna loopt het water terug het retoursysteem in. Een nadeel van eb- en vloed op betonvloeren is dat dit systeem een definitieve keuze is.

2. Eb en vloed van folie
Folievloeren zijn een goedkoper en minder definitieve optie in vergelijking met betonnen vloeren. Deze teeltvloer wordt gevormd door een laag poreus gesteente, met daaroverheen een gronddoek. Op de folielagen komen drainagebuizen te liggen. Het drainagesysteem in combinatie met de bodempomp regelen uiteindelijk automatisch het gewenste waterpeil in de bodem. 

3. Kweektafels 
Bij een eb- en vloedinstallatie op kweektafels wordt een tafel vol gezet met voedingswater. Het water komt op deze manier direct bij het juiste gedeelte van de teelt. De ruimte wordt optimaal benut en het is gemakkelijk toegankelijk. De tafels staan een stuk hoger dan een eb- en vloedinstallatie op betonvloeren. Ze staan op armhoogte/werkhoogte. Zo kunnen werknemers en machines makkelijker bij de planten. Elke tafel heeft zijn eigen vul- en afvoerpunt.

Er zijn drie soorten kweektafels: 
  • Vaste kweektafels: deze worden veel gebruikt bij kleine kwekers of voor presentatie van producten.  
  • Rollende kweektafels: deze zijn geschikt voor oogsten van grote hoeveelheden in korte tijd.
  • Mobiele kweektafels: deze zijn gemakkelijk om te verplaatsen en worden gebruikt bij geautomatiseerde potplantenkwekerijen en tulpenkwekerijen.

Welk systeem is geschikt voor mijn teelt? 

In principe zijn eb- en vloedinstallaties geschikt voor alle teelten. Het eb en vloedsysteem op betonnen vloeren wordt vaak toegepast bij teelten die worden uitgezet met bijvoorbeeld een heftruck. Dit zijn vooral grotere potplanten. 

Kweektafels worden meer toegepast bij opkweek van planten. Bijvoorbeeld bij groentegewassen en bij teelten die gebruikmaken van mobiele goten systemen, zoals kleinere (pot)planten met grote aantallen. 

Eb en vloed met folie is minder definitief en wordt vaak gebruikt als er meerdere teeltwisselingen per jaar plaatsenvinden. 
Bij Beekenkamp Research & Development Center is een betonvloer met gescheiden aan- en afvoerleidingen geplaatst. Daarnaast is er ook een eb- en vloedinstallatie op roltafels met een gecombineerde aan- en afvoer gerealiseerd.   

Voordelen van eb- en vloedinstallaties 

Een eb- en vloedinstallatie levert je diverse voordelen op ten opzichte van andere irrigatiesystemen. Hieronder op een rij:
  • Efficiency: verschillende plantsoorten krijgen tegelijk water;
  • Duurzaamheid: minder gebruik van water en meststoffen door hergebruik;
  • Onderhoudsarm: weinig tot geen onderhoud;
  • Het gewas blijft droog bij het water geven; 
  • Gemak door automatisering
  • Weinig tot geen onderhoud
  • Temperatuur blijft gelijk
  • Gelijkmatige watergift;
  • Arbeidsbesparing  

Nadeel van eb- en vloedinstallaties 

Een belangrijk nadeel waar je rekening mee moet houden is dat je bij eb- en vloedsystemen grote capaciteiten en geen directe irrigatie hebt. Je zet een complete kap gelijk op, waardoor er veel water tegelijk onderweg is.

Houd eb- en vloedvloeren schoon 

Zorg dat de vloeren zo schoon mogelijk blijven. Losliggende elastiekjes of clips kunnen namelijk met het water mee het systeem in spoelen. Het systeem filtert de grotere onderdelen er wel uit. Deze komen in de draincontainer terecht. Maar voorkomen is beter dan genezen.  Dus houd de vloeren schoon.

Retourwater: ontsmetten of niet? 

Het grootste gedeelte van het voedingswater komt bij eb- en vloedvloeren weer terug. Bij sommige teelten is het nodig om het retourwater eerst te ontsmetten. Bijvoorbeeld bij de opkweek van groentegewassen. Bij andere teelten, zoals bij perkgoed, kun je het water zonder ontsmetting direct hergebruiken. Gebruik bij ontsmetten een desinfectiemiddel dat zo min mogelijk schade aanricht. Een effectief middel hiervoor is bijvoorbeeld Huwa-San.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Joshua Reijnen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Joshua Reijnen
Ook interessant voor jou
Welke soorten druppelaars zijn er?
Er zijn grofweg drie soorten druppelaars: capillairen, labyrintdruppelaars en drukgecompenseerde en zelfsluitende druppelaars. De keuze hangt af van verschillende factoren.



Welke waterzuiveringstechnieken zijn er beschikbaar?
Wanneer je werkt met recirculatie, is het van groot belang dat het water goed gezuiverd wordt, zodat bacteriën, virussen, schimmels en andere micro-organismen worden uitgeschakeld.



Hoe reinig je het druppelsysteem?
Vervuiling van het druppelsysteem heeft een negatieve invloed op de waterafgifte en daarmee dus op het gewas. Daarnaast kan de vervuiling dienen voor een voedingsbodem van bacteriën, schimmels en virussen die eveneens van negatieve invloed op het gewas kunnen zijn. Daarom dien je het druppelsysteem te reinigen.