Home > Kennisbank​​​​

Draaien versus clippen

Draaien en clippen zijn twee technieken die je in de teelt toepast om te zorgen dat jonge planten in de hoogte groeien. De keuze tussen deze technieken hangt van diverse factoren af. Maar je hoeft geen keuze tussen draaien of clippen te maken, een combinatie heeft ook voordelen.
Martin Meuldijk
Productspecialist Teeltwisseling | 4 februari 2022 | 9 min. lezen

Voordelen van zowel draaien als clippen

Draaien of clippen: er is geen eenduidig antwoord op de vraag welke methode van touw opbinden bij planten beter is. Elk gewas is in principe geschikt om te clippen, maar draaien is bijvoorbeeld bij dikke stengels af te raden. Echter zijn dikke stengels soms seizoensgebonden, waardoor je clippen wel kunt combineren met draaien.

Kostentechnisch is er ook geen overduidelijke ‘winnaar’. Draaien levert hogere arbeidskosten, maar bij clippen heb je te maken met (hogere) materiaal- en afvalkosten. Draaien levert echter ook enige risico’s, waardoor de kans op schade(kosten) toeneemt. Heb je zeer ervaren draaiers? Dan beperk je dit risico. Bij clippen heb je hier geen ‘last’ van, dit kan namelijk iedereen zonder enige ervaring.
  Draaien
 Clippen
Materiaalkosten 
+
Arbeidskosten-+
Draaien
+-
Kundigheid
-+
Snelheid-+
Duurzaamheid +-
Risico op schade aan de plant-+
Groeivertraging-+
Bekijk hieronder de video "Draaien versus Clippen" waarin de voor- en nadelen van draaien en clippen worden benoemd.

Waarom moet je gewassen draaien of clippen?

Om te zorgen dat jonge planten de hoogte in groeien, worden ze opgebonden met behulp van touw. Hierbij wordt gebruik gemaakt van twee methoden:  draaien of clippen. Op die manier bezwijkt een plant niet onder het gewicht van het gewas, zoals een paprika of tomaat, die aan de plant hangt. Zo voorkom je knikken of scheuren van de plant en kwaliteitsverlies van het gewas. Draaien en clippen zijn twee verschillende technieken met hetzelfde doel. Welke je gebruikt, hangt af van meerdere factoren .

Draaien en de draaitechniek

Draaien (ofwel ‘indraaien) zorgt ervoor dat de groei van de plant vertraagt, omdat je de stengel ‘knelt’ en hiermee de aanvoer van voedingsstoffen vermindert.

Draaien is een speciale techniek. Directe valkuil daarbij is dat, wanneer je het op een verkeerde manier toepast het schadelijk is voor de plant. Draaien gaat een stuk langzamer dan clippen. 


Bij het draaien moet je proberen zoveel mogelijk beweging van de kop te verminderen en het touw meer te manipuleren. Je moet het gewicht van de plant nemen en dan het touw om de stam draaien door met je vrije vingers de bladeren in een opwaartse beweging te bewegen.

Draai het touw bij een tomatenplant niet om elk blad heen. Zeker niet als je knikken in je stengel hebt. Dit leidt namelijk tot het breken van de kop of tot zwaar beschadigde cellen.

Draaien: de voor- en nadelen

Voordelen
  • Geen materiaalkosten (wel arbeid)
  • Duurzaam
Nadelen
  • Vraagt meer ervaring
  • Kost relatief veel arbeid/ tijd (gaat langzamer). Één hectare draaien met twee draaiers kost gemiddeld 45 uur;
  • Kans op schade en het afbreken van het groeipunt is groter (als de groeipunt afbreekt, geeft dit een groeiachterstand voor het gewas die kan oplopen tot wel acht weken);
  • Grotere kans op onnodige stress bij de plant door draaiing van de stengel.
Gerelateerde producten
  

Clippen en de cliptechniek

Bij clippen plaats je een clip aan de plant en het touw, zonder daarbij de plant te hoeven draaien. Grote voordeel hierbij is dat je, in tegenstelling tot draaien, de stengel van de plant niet knelt. Er vindt dus geen groeivertraging plaats.

De plaatsing van de clip is belangrijk: deze moet je altijd onder het blad plaatsen en nooit direct boven of onder een uitgroeiend blad in verband met de stevigheid. Bij komkommers is het net onder het blad. Een voordeel bij het clippen van komkommers is dat je geen strakke draai hoeft te maken zodat de stengel niet naar beneden glijdt .

Clippen: de voor- en nadelen

Voordelen
  • Kan snel aangeleerd worden;
  • Minder grote kans op schade/ afbreken;
  • Kan generatief gestuurd worden;
  • Gaat sneller. Één hectare clippen met twee clippers kost gemiddeld 34 uur.
Nadelen
  • Aanschafkosten;
  • Hogere afvalkosten;
  • Minder duurzaam;
  • Lastiger met grote haden.
Gerelateerde producten
  

Clippen bij dikke stengels

Sommige gewassen houden niet van draaien, omdat de stengels te dik zijn. Zodra de medewerkers deze draaien, breekt de plant. Deze gewassen kun je beter clippen in plaats van draaien.

De invloed van daglicht
De daglengte, en daarmee de hoeveelheid daglicht, die de plant krijgt heeft invloed op de dikte van de stengel. In de koudere winterperiodes met relatief korte dagen zijn stengels van een gewas relatief dikker. In de lente en zomer neemt het aantal uren daglicht fors toe, waardoor de plant meer in de lengte groeit. Daardoor kan het zo zijn dat je in het voorjaar en de zomer draait, maar in de koudere periodes clipt.

Feit: 1% meer licht geeft 1% meer groei.

Regulering van groei met LED
Bij assimilatieverlichting of LED verlichting reguleer je de instraling van licht. Hiermee kun je de natuurlijke daglichtperiode verlengen en daarmee dus de groei (en dikte) van de plant beïnvloeden. Assimilatiebelichting speelt, samen met watergift, warmte, CO2 en gewasbehandelingen een steeds grotere rol binnen Het Nieuwe Telen. Dit samen heeft invloed op de groei van de plant en daarmee op clippen en draaien.

Lees ook meer over assimilatielampen kiezen of hoe je je groeilichtinstallatie onderhoudt .

Trend: steeds meer telers kiezen voor clippen

Momenteel kiezen steeds meer telers voor clippen in plaats van draaien. Dit heeft grotendeels te maken met de arbeid en expertise die hiervoor nodig is. Draaien wordt veelal gedaan door getrainde werknemers, terwijl vrijwel iedereen – ongetraind – kan clippen. Werknemers die gespecialiseerd zijn in draaien, zijn steeds minder te vinden. Daarbij kost draaien dus ook relatief meer arbeid. Daarom vindt er een verschuiving plaats naar clippen, wat minder (specialistische) arbeid kost en daarmee goedkoper en sneller is .

Draaien en clippen combineren

Beide systemen, zowel draaien als clippen, hebben voordelen. Je hoeft niet te kiezen tussen deze twee technieken, je kunt ze ook heel goed combineren. Dit wordt in de praktijk ook regelmatig gedaan. Onder andere om het gewas generatief of vegetatief te sturen.

Generatieve puls door draaien
Heb je vegetatieve planten, maar wil je graag een generatieve puls geven zodat de plant meer vrucht aanmaakt? Dan kan draaien hiervoor zorgen. Draaien zorgt ervoor dat de plant een soort ‘pijn’ krijgt, waardoor hij ‘stress’ aanmaakt met het gevolg: hij gaat vruchten aanmaken.

Vegetatieve puls door clippen
Heb je juist een voornamelijk generatieve plant die je een vegetatieve puls wil geven? Dan werkt het omgekeerde en kun je kiezen voor clippen .

Duurzaam kiezen

Ga je voor duurzaamheid? Dan is draaien de beste optie. Want dan heb je, in tegenstelling tot clippen, niet te maken met materiaalkosten en dus ook geen afvalkosten. Maar tegenwoordig zijn er ook steeds meer bioclips op de markt. Lees wat de voor- en nadelen van bioclips zijn.

Heb je na het lezen van dit artikel vragen over draaien versus clippen, of wil je graag een advies op maat? Neem dan contact op met productspecialist Martin Meuldijk, of stel je vraag via onderstaand formulier. We nemen dan zo snel mogelijk contact met je op - op werkdagen zelfs binnen 24 uur.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Martin Meuldijk neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Ook interessant voor jou

Draaien versus clippen

Draaien en clippen zijn twee technieken die je in de teelt toepast om te zorgen dat jonge planten in de hoogte groeien. De keuze tussen deze technieken hangt van diverse factoren af. Maar je hoeft geen keuze tussen draaien of clippen te maken, een combinatie heeft ook voordelen.
Zoek in de Kennisbank
Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.
Categorieën:
Martin Meuldijk
Productspecialist Teeltwisseling | 4 februari 2022 | 9 min. lezen
Deel dit artikel
Onderwerpen in dit artikel

Voordelen van zowel draaien als clippen

Draaien of clippen: er is geen eenduidig antwoord op de vraag welke methode van touw opbinden bij planten beter is. Elk gewas is in principe geschikt om te clippen, maar draaien is bijvoorbeeld bij dikke stengels af te raden. Echter zijn dikke stengels soms seizoensgebonden, waardoor je clippen wel kunt combineren met draaien.

Kostentechnisch is er ook geen overduidelijke ‘winnaar’. Draaien levert hogere arbeidskosten, maar bij clippen heb je te maken met (hogere) materiaal- en afvalkosten. Draaien levert echter ook enige risico’s, waardoor de kans op schade(kosten) toeneemt. Heb je zeer ervaren draaiers? Dan beperk je dit risico. Bij clippen heb je hier geen ‘last’ van, dit kan namelijk iedereen zonder enige ervaring.


Materiaalkosten
Arbeidskosten
Draaien
Kundigheid
Snelheid
Duurzaamheid
Risico op schade aan de plant
Groeivertraging
 Draaien

+

-

+

-

-

+

-

-
Clippen

-

+

-

+

+

-

+

+


Bekijk hieronder de video "Draaien versus Clippen" waarin de voor- en nadelen van draaien en clippen worden benoemd.
  

Waarom moet je gewassen draaien of clippen?

Om te zorgen dat jonge planten de hoogte in groeien, worden ze opgebonden met behulp van touw. Hierbij wordt gebruik gemaakt van twee methoden:  draaien of clippen. Op die manier bezwijkt een plant niet onder het gewicht van het gewas, zoals een paprika of tomaat, die aan de plant hangt. Zo voorkom je knikken of scheuren van de plant en kwaliteitsverlies van het gewas. Draaien en clippen zijn twee verschillende technieken met hetzelfde doel. Welke je gebruikt, hangt af van meerdere factoren .

Draaien en de draaitechniek

Draaien (ofwel ‘indraaien) zorgt ervoor dat de groei van de plant vertraagt, omdat je de stengel ‘knelt’ en hiermee de aanvoer van voedingsstoffen vermindert.

Draaien is een speciale techniek. Directe valkuil daarbij is dat, wanneer je het op een verkeerde manier toepast het schadelijk is voor de plant. Draaien gaat een stuk langzamer dan clippen. 

Bij het draaien moet je proberen zoveel mogelijk beweging van de kop te verminderen en het touw meer te manipuleren. Je moet het gewicht van de plant nemen en dan het touw om de stam draaien door met je vrije vingers de bladeren in een opwaartse beweging te bewegen.

Draai het touw bij een tomatenplant niet om elk blad heen. Zeker niet als je knikken in je stengel hebt. Dit leidt namelijk tot het breken van de kop of tot zwaar beschadigde cellen.

Draaien: de voor- en nadelen

Voordelen
  • Geen materiaalkosten (wel arbeid)
  • Duurzaam
Nadelen
  • Vraagt meer ervaring
  • Kost relatief veel arbeid/ tijd (gaat langzamer). Één hectare draaien met twee draaiers kost gemiddeld 45 uur;
  • Kans op schade en het afbreken van het groeipunt is groter (als de groeipunt afbreekt, geeft dit een groeiachterstand voor het gewas die kan oplopen tot wel acht weken);
  • Grotere kans op onnodige stress bij de plant door draaiing van de stengel.
Gerelateerde producten
  

Clippen en de cliptechniek

Bij clippen plaats je een clip aan de plant en het touw, zonder daarbij de plant te hoeven draaien. Grote voordeel hierbij is dat je, in tegenstelling tot draaien, de stengel van de plant niet knelt. Er vindt dus geen groeivertraging plaats.

De plaatsing van de clip is belangrijk: deze moet je altijd onder het blad plaatsen en nooit direct boven of onder een uitgroeiend blad in verband met de stevigheid. Bij komkommers is het net onder het blad. Een voordeel bij het clippen van komkommers is dat je geen strakke draai hoeft te maken zodat de stengel niet naar beneden glijdt .

Clippen: de voor- en nadelen

Voordelen
  • Kan snel aangeleerd worden;
  • Minder grote kans op schade/ afbreken;
  • Kan generatief gestuurd worden;
  • Gaat sneller. Één hectare clippen met twee clippers kost gemiddeld 34 uur.
Nadelen
  • Aanschafkosten;
  • Hogere afvalkosten;
  • Minder duurzaam;
  • Lastiger met grote haden.
Gerelateerde producten
  

Clippen bij dikke stengels

Sommige gewassen houden niet van draaien, omdat de stengels te dik zijn. Zodra de medewerkers deze draaien, breekt de plant. Deze gewassen kun je beter clippen in plaats van draaien.

De invloed van daglicht
De daglengte, en daarmee de hoeveelheid daglicht, die de plant krijgt heeft invloed op de dikte van de stengel. In de koudere winterperiodes met relatief korte dagen zijn stengels van een gewas relatief dikker. In de lente en zomer neemt het aantal uren daglicht fors toe, waardoor de plant meer in de lengte groeit. Daardoor kan het zo zijn dat je in het voorjaar en de zomer draait, maar in de koudere periodes clipt.

Feit: 1% meer licht geeft 1% meer groei.

Regulering van groei met LED
Bij assimilatieverlichting of LED verlichting reguleer je de instraling van licht. Hiermee kun je de natuurlijke daglichtperiode verlengen en daarmee dus de groei (en dikte) van de plant beïnvloeden. Assimilatiebelichting speelt, samen met watergift, warmte, CO2 en gewasbehandelingen een steeds grotere rol binnen Het Nieuwe Telen. Dit samen heeft invloed op de groei van de plant en daarmee op clippen en draaien.

Lees ook meer over assimilatielampen kiezen of hoe je je groeilichtinstallatie onderhoudt .

Trend: steeds meer telers kiezen voor clippen

Momenteel kiezen steeds meer telers voor clippen in plaats van draaien. Dit heeft grotendeels te maken met de arbeid en expertise die hiervoor nodig is. Draaien wordt veelal gedaan door getrainde werknemers, terwijl vrijwel iedereen – ongetraind – kan clippen. Werknemers die gespecialiseerd zijn in draaien, zijn steeds minder te vinden. Daarbij kost draaien dus ook relatief meer arbeid. Daarom vindt er een verschuiving plaats naar clippen, wat minder (specialistische) arbeid kost en daarmee goedkoper en sneller is .

Draaien en clippen combineren

Beide systemen, zowel draaien als clippen, hebben voordelen. Je hoeft niet te kiezen tussen deze twee technieken, je kunt ze ook heel goed combineren. Dit wordt in de praktijk ook regelmatig gedaan. Onder andere om het gewas generatief of vegetatief te sturen.

Generatieve puls door draaien
Heb je vegetatieve planten, maar wil je graag een generatieve puls geven zodat de plant meer vrucht aanmaakt? Dan kan draaien hiervoor zorgen. Draaien zorgt ervoor dat de plant een soort ‘pijn’ krijgt, waardoor hij ‘stress’ aanmaakt met het gevolg: hij gaat vruchten aanmaken.

Vegetatieve puls door clippen
Heb je juist een voornamelijk generatieve plant die je een vegetatieve puls wil geven? Dan werkt het omgekeerde en kun je kiezen voor clippen .

Duurzaam kiezen

Ga je voor duurzaamheid? Dan is draaien de beste optie. Want dan heb je, in tegenstelling tot clippen, niet te maken met materiaalkosten en dus ook geen afvalkosten. Maar tegenwoordig zijn er ook steeds meer bioclips op de markt. Lees wat de voor- en nadelen van bioclips zijn.

Heb je na het lezen van dit artikel vragen over draaien versus clippen, of wil je graag een advies op maat? Neem dan contact op met productspecialist Martin Meuldijk, of stel je vraag via onderstaand formulier. We nemen dan zo snel mogelijk contact met je op - op werkdagen zelfs binnen 24 uur.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Martin Meuldijk neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Ook interessant voor jou
Hoe kies je de juiste tomatenclips?
Bij de start van het nieuwe teeltseizoen zijn jonge tomatenplanten nog erg kwetsbaar. De planten kunnen snel knikken, beschadigen en/of scheuren. Dit kan je voorkomen met behulp van clips.
Hoe kies je juiste hogedraadhaken?
Hogedraadhaken worden gebruikt om een gewas op de optimale werkhoogte te kunnen brengen en om jonge planten sneller te kunnen aanbinden. Onze specialist helpt je om de juiste hogedraadhaken voor jouw situatie te kiezen.
Hoe moet je gewasdraad bevestigen?
In groenteteelten wordt gebruik gemaakt van hogedraadhaken om het gewas op de optimale werkhoogte te kunnen brengen en om jonge planten sneller te kunnen aanbinden. Deze hogedraadhaken bevestigen telers aan gewasdraad.