Home > Kennisbank​​​​

Hoe kun je citruswolluis bestrijden?

De citruswolluis Planococcus citri is een wolluissoort die veel waardplanten kent. In de tuinbouw richt de citruswolluis met name schade aan in de sierteelt (zoals in roos en gerbera) en in de potplantenteelt (zoals kalanchoë, ficus, schefflera en palmen). Het insect komt in mindere mate voor in de groenteteelt, maar wordt ook wel gesignaleerd in komkommer en aubergine. Naast dat de citruswolluis schade aanricht door plantsap op te zuigen, laat het beestje ook honingdauw achter. In dit artikel gaan onze specialisten verder in op het schadebeeld, het signaleren en het bestrijden van citruswolluis. 
Citruswolluis
Kevin van Kester
Productspecialist Quality Controller | 13 juni 2023 | 3 min. lezen

Citruswolluis signaleren 

Een vrouwelijke citruswolluis is te herkennen aan haar ovale vorm. Ook hebben ze korte wasdraden aan de rand van hun lichaam en twee haren aan de achterkant van hun lichaam. Een volwassen vrouwtje is vaak bedekt met witte was. Hier doorheen zie je vaak de donker gekleurde streep die van voor naar achteren over het lichaam loopt. Het insect is 2,5 tot 4 millimeter lang en zo’n 2 tot 3 millimeter breed en beweegt vrijwel niet. Citruswolluizen in jongere stadia hebben minder was op hun lichaam en zijn vaak oranjegeel van kleur. 

Het vrouwtje legt na de bevruchting haar eitjes in een eizak die gemaakt is van plakkerige wasdraden. Vervolgens verschrompelt ze en gaat ze dood. De eieren komen – afhankelijk van de omstandigheden – na twee tot tien dagen uit en de citruswolluis doorloopt daarna vier stadia: drie nimfenstadia en het volwassenstadium. Met name in het eerste nimfenstadium is de citruswolluis heel actief. De andere stadia bewegen weinig tot niet. 

Een mannelijke citruswolluis is kleiner en heeft – in tegenstelling tot de vrouwelijke citruswolluis – twee paar vleugels. Ook hebben ze geen monddelen en tasten ze het gewas dus niet aan. Hun enige bezigheid is het bevruchten van vrouwtjes. Omdat ze korter leven dan vrouwtjes, worden ze vaak niet in grote aantallen waargenomen in een gewas. Het komt soms wel voor dat de mannetjes als een soort ‘stofwolk’ in colonne door de kas vliegen, op zoek naar vrouwtjes. Dit gebeurt vaak ’s ochtends vroeg. 

Citruswolluis kan zich niet over grote afstanden verspreiden, waardoor de plaag voornamelijk voorkomt in haarden. Verspreiding in het gewas gebeurt doordat medewerkers in aanraking komen met de citruswolluis. Vooral eizakken met daarin de eieren van de wolluis worden eenvoudig verspreid. Deze zijn namelijk plakkerig en kunnen daardoor aan kleding en handen van medewerkers vastplakken.

Citruswolluis schadebeeld

De citruswolluis richt op verschillende manieren schade aan door het opzuigen van plantsappen en door het afscheiden van honingdauw. Deze wolluis komt voor op de hele plant, maar bevindt zich met name rondom de groeipunten en de oksels van planten. Ten eerste zuigt het insect grote hoeveelheden plantsappen op. Dit zorgt voor groeiremming, bladval, het afsterven van scheuten en soms zelfs het afsterven van de hele plant. Ook scheidt de citruswolluis honingdauw af. Dit vormt een goede bodem voor schimmels, met name roetdauwschimmel. Ook zorgt honingdauw voor verminderde fotosynthese. Twijfel je aan het schadebeeld? Bekijk dan welke soorten wolluis voorkomen.

Biologisch citruswolluis bestrijden 

Citruswolluis kan onder andere worden bestreden met sluipwespen en roofkevers. Er zijn twee soorten sluipwespen die ingezet kunnen worden tegen de citruswolluis:
  • Leptomastix dactylopii: deze sluipwesp wordt ingezet tegen vooral de wat oudere stadia (derde larvenstadium en jonge adulten) van de wolluis en met name tegen de citruswolluis.
  • Leptomastidae abnormis: deze sluipwesp heeft een voorkeur voor wolluis (met name citruswolluis) van het tweede larve stadium.
De roofkever Cryptolaemus montrouzieri is ook een zeer effectieve predator tegen citruswolluis, maar bij gebrek aan wolluis kunnen ook blad- en schildluizen prooi worden. Zet de kevertjes op een koel moment van de dag uit bij de wolluishaarden. Open het flesje en strooi de Cryptolaeumus montrouzieri over de aangetaste planten.

Verder is de gaasvlieg Chrysoperla carnea ook een goede predator van wolluizen. Als nadeel heeft hij dat de volwassenen gemakkelijk de kas uitvliegen. Door het introduceren van larven, kun je toch een goed resultaat boeken. De gaasvlieg ondergaat drie larve stadia, waarvan het derde stadium het belangrijkste is, omdat dit stadium 80% van alle voeding voor zijn rekening neemt. Naast luis bestrijdt Chrysoperla carnea (weliswaar in minder mate) tevens plagen als trips, witte vlieg en vlindereieren.

Chemisch citruswolluis bestrijden 

Oudere citruswolluis bevindt zich vaak onderin het gewas. Spuit hier meer vloeistof om de plaag goed te bestrijden. Een oudere citruswolluis heeft echter vaak veel wol om zich heen, daarom is het lastig om deze te bestrijden. Probeer de chemische toepassing dus te richten op het stadium waarbij de jonge citruswolluizen uit de wol van de ouders komen. Wanneer citruswolluis is gesignaleerd in de kas, is het daarom van belang om kort na elkaar te spuiten zodat de net uitgekomen luizen worden bestreden. Op dit moment is de wolluis het kwetsbaarst. In de bedekte teelt komt dit stadium vaak jaarrond voor. 

Je kunt gewasbeschermingsmiddelen het beste combineren met een uitvloeier, zodat je de insecten beter raakt. De uitvloeier zorgt ervoor dat de vloeistof beter door de wollaag heen dringt en in contact komt met het insect wat voor de werking essentieel is.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Kevin Kester neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 

Hoe kun je citruswolluis bestrijden?

De citruswolluis Planococcus citri is een wolluissoort die veel waardplanten kent. In de tuinbouw richt de citruswolluis met name schade aan in de sierteelt (zoals in roos en gerbera) en in de potplantenteelt (zoals kalanchoë, ficus, schefflera en palmen). Het insect komt in mindere mate voor in de groenteteelt, maar wordt ook wel gesignaleerd in komkommer en aubergine. Naast dat de citruswolluis schade aanricht door plantsap op te zuigen, laat het beestje ook honingdauw achter. In dit artikel gaan onze specialisten verder in op het schadebeeld, het signaleren en het bestrijden van citruswolluis. 
Zoek in de Kennisbank
​​​​Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.​​​​
Kevin van Kester
Kevin van Kester
Productspecialist Quality Controller | 13 juni 2023 | 3 min. lezen
Deel dit artikel
Citruswolluis

Citruswolluis signaleren 

Een vrouwelijke citruswolluis is te herkennen aan haar ovale vorm. Ook hebben ze korte wasdraden aan de rand van hun lichaam en twee haren aan de achterkant van hun lichaam. Een volwassen vrouwtje is vaak bedekt met witte was. Hier doorheen zie je vaak de donker gekleurde streep die van voor naar achteren over het lichaam loopt. Het insect is 2,5 tot 4 millimeter lang en zo’n 2 tot 3 millimeter breed en beweegt vrijwel niet. Citruswolluizen in jongere stadia hebben minder was op hun lichaam en zijn vaak oranjegeel van kleur. 

Het vrouwtje legt na de bevruchting haar eitjes in een eizak die gemaakt is van plakkerige wasdraden. Vervolgens verschrompelt ze en gaat ze dood. De eieren komen – afhankelijk van de omstandigheden – na twee tot tien dagen uit en de citruswolluis doorloopt daarna vier stadia: drie nimfenstadia en het volwassenstadium. Met name in het eerste nimfenstadium is de citruswolluis heel actief. De andere stadia bewegen weinig tot niet. 

Een mannelijke citruswolluis is kleiner en heeft – in tegenstelling tot de vrouwelijke citruswolluis – twee paar vleugels. Ook hebben ze geen monddelen en tasten ze het gewas dus niet aan. Hun enige bezigheid is het bevruchten van vrouwtjes. Omdat ze korter leven dan vrouwtjes, worden ze vaak niet in grote aantallen waargenomen in een gewas. Het komt soms wel voor dat de mannetjes als een soort ‘stofwolk’ in colonne door de kas vliegen, op zoek naar vrouwtjes. Dit gebeurt vaak ’s ochtends vroeg. 

Citruswolluis kan zich niet over grote afstanden verspreiden, waardoor de plaag voornamelijk voorkomt in haarden. Verspreiding in het gewas gebeurt doordat medewerkers in aanraking komen met de citruswolluis. Vooral eizakken met daarin de eieren van de wolluis worden eenvoudig verspreid. Deze zijn namelijk plakkerig en kunnen daardoor aan kleding en handen van medewerkers vastplakken.

Citruswolluis schadebeeld

De citruswolluis richt op verschillende manieren schade aan door het opzuigen van plantsappen en door het afscheiden van honingdauw. Deze wolluis komt voor op de hele plant, maar bevindt zich met name rondom de groeipunten en de oksels van planten. Ten eerste zuigt het insect grote hoeveelheden plantsappen op. Dit zorgt voor groeiremming, bladval, het afsterven van scheuten en soms zelfs het afsterven van de hele plant. Ook scheidt de citruswolluis honingdauw af. Dit vormt een goede bodem voor schimmels, met name roetdauwschimmel. Ook zorgt honingdauw voor verminderde fotosynthese. Twijfel je aan het schadebeeld? Bekijk dan welke soorten wolluis voorkomen.

Biologisch citruswolluis bestrijden 

Citruswolluis kan onder andere worden bestreden met sluipwespen en roofkevers. Er zijn twee soorten sluipwespen die ingezet kunnen worden tegen de citruswolluis:
  • Leptomastix dactylopii: deze sluipwesp wordt ingezet tegen vooral de wat oudere stadia (derde larvenstadium en jonge adulten) van de wolluis en met name tegen de citruswolluis.
  • Leptomastidae abnormis: deze sluipwesp heeft een voorkeur voor wolluis (met name citruswolluis) van het tweede larve stadium.
De roofkever Cryptolaemus montrouzieri is ook een zeer effectieve predator tegen citruswolluis, maar bij gebrek aan wolluis kunnen ook blad- en schildluizen prooi worden. Zet de kevertjes op een koel moment van de dag uit bij de wolluishaarden. Open het flesje en strooi de Cryptolaeumus montrouzieri over de aangetaste planten.

Verder is de gaasvlieg Chrysoperla carnea ook een goede predator van wolluizen. Als nadeel heeft hij dat de volwassenen gemakkelijk de kas uitvliegen. Door het introduceren van larven, kun je toch een goed resultaat boeken. De gaasvlieg ondergaat drie larve stadia, waarvan het derde stadium het belangrijkste is, omdat dit stadium 80% van alle voeding voor zijn rekening neemt. Naast luis bestrijdt Chrysoperla carnea (weliswaar in minder mate) tevens plagen als trips, witte vlieg en vlindereieren.

Chemisch citruswolluis bestrijden 

Oudere citruswolluis bevindt zich vaak onderin het gewas. Spuit hier meer vloeistof om de plaag goed te bestrijden. Een oudere citruswolluis heeft echter vaak veel wol om zich heen, daarom is het lastig om deze te bestrijden. Probeer de chemische toepassing dus te richten op het stadium waarbij de jonge citruswolluizen uit de wol van de ouders komen. Wanneer citruswolluis is gesignaleerd in de kas, is het daarom van belang om kort na elkaar te spuiten zodat de net uitgekomen luizen worden bestreden. Op dit moment is de wolluis het kwetsbaarst. In de bedekte teelt komt dit stadium vaak jaarrond voor. 

Je kunt gewasbeschermingsmiddelen het beste combineren met een uitvloeier, zodat je de insecten beter raakt. De uitvloeier zorgt ervoor dat de vloeistof beter door de wollaag heen dringt en in contact komt met het insect wat voor de werking essentieel is.
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Kevin Kester neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Kevin Kester
Ook interessant voor jou
Hoe kun je langstaartwolluis bestrijden?
De langstaartwolluis, ook wel Pseudococcus longispinus genoemd, komt oorspronkelijk voor in (sub)tropische gebieden.

Hoe kun je tomatenwolluis bestrijden?
De tomatenwolluis Pseudococcus viburni is een plaag die niet alleen voorkomt in tomaat, maar ook in verschillende sierteeltgewassen, waaronder orchidee en pelargonium.
Hoe kun je wortelluis signaleren en bestrijden? 
Wortelluis leeft tussen of op de wortels van planten of aan de voet van een plant. Bij een zware aantasting zullen, door de luizen, veel voedingsstoffen uit de wortels worden opgenomen waardoor de plant sterk in groei geremd wordt.