Home > Kennisbank​​​​

Hoe kun je knaagdieren weren en bestrijden na 1 januari 2023?

Knaagdieren kunnen een groot probleem vormen op glastuinbouwbedrijven: ze brengen schade aan in het gewas, kunnen allerlei ziektes, virussen, schimmels en bacteriën overdragen en vernielen ook elektriciteitskabels, leidingen en kweekzakjes. Om te voorkomen dat knaagdieren je bedrijf binnenkomen, kun je verschillende maatregelen nemen. Naast het weren is het ook van belang ze tijdig te bestrijden. Zo kun je de eerder genoemde problemen voorkomen.
Knaagdieren
Leonie van Rooijen 
Specialist gewasbescherming | 22 september 2023 | 5 min. lezen

Vakbekwaamheid IPM-KBA zelf behalen

  • Je moet als agrariër hiervoor een cursus IPM-KBA volgen en het examen afleggen. 
  • Dit kun je doen door een erkend opleider te zoeken bij je in de buurt via Bureau erkenningen. Daarnaast biedt Royal Brinkman een aantal cursussen aan via partners.
  • Dit vakbekwaamheidsbewijs is vijf jaar geldig.
  • Voor het vernieuwen van het vakbekwaamheidsbewijs dien je twee kennisbijeenkomsten te volgen:
  • Eén praktische bijeenkomst, te volgen tijdens de gehele looptijd van vijf jaar.
  • Eén theoretische bijeenkomst, afgesloten door een examen in het laatste jaar van de looptijd van je IPM-KBA licentie.
  • Het agrarisch bedrijf moet aangemeld worden bij het KPMB.
  • Selecteer "Bedrijfsregistratie Certificering Knaagdierbestrijding" en vul alle gegevens in.
  • Het agrarisch bedrijf dient gecertificeerd te worden. 
  • Hiervoor dient een initiële bedrijfsaudit en een jaarlijkse onderhoudsaudit afgenomen te worden. Via het KPMB zijn certificerende instanties te vinden om de audits uit te voeren.
  • Het certificatieschema Kwaliteitssysteem Plaagdiermanagement en het interpretatiedocument waaraan je moet voldoen is te vinden op de site van het KPMB.
  • Stuur een kopie van het ontvangen certificaat naar de het KPMB.

Indien een teler na 1 januari 2023 niet beschikt over de licentie IPM-KBA en bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing is het wettelijk verboden om rodenticiden te kopen, in bezit te hebben en toe te passen. Voor het behalen van een vakbekwaamheidsbewijs IPM-KBA is het niet nodig om in het bezit te zijn van een spuitlicentie UG of BG.

Binnen een (telers)vereniging één of meerdere werknemers de bestrijdingen laten uitvoeren

  • De medewerker dient een licentie Bestrijdingstechnicus (BT) te halen en wordt hiermee professioneel ongediertebestrijder.
    • Inschrijven voor een Bestrijdingtechnicus training kan o.a. bij Killgerm training.
    • Jaarlijks nascholing m.b.t. de licentie (BT) is een vereiste.
  • De vereniging (hoofdkantoor) moet aangemeld worden bij het KPMB.
    • Selecteer “Bedrijfsregistratie Certificering Knaagdierbeheersing” en vul alle gegevens in.
  • De vereniging (hoofdkantoor) dient gecertificeerd te worden. Bedrijfscertificering betekent een initiële bedrijfsaudit en jaarlijkse “onderhoudsaudit".
    • Hiervoor dient een initiële bedrijfsaudit en een jaarlijkse onderhoudsaudit afgenomen te worden. Er zullen jaarlijks willekeurig audits worden uitgevoerd bij leden van de vereniging. Via het KPMB zijn certificerende instanties te vinden om de audits uit te voeren.
    • Het certificatieschema Kwaliteitssysteem Plaagdiermanagement en het interpretatiedocument waaraan je moet voldoen is te vinden op de site van het KPMB.
    • Stuur een kopie van het ontvangen certificaat naar de het KPMB.
Indien een teler/vereniging na 1 januari 2023 niet beschikt over de licentie IPM-KBA en bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing is het wettelijk verboden om rodenticiden te kopen, in bezit te hebben en toe te passen. Voor het behalen van een vakbekwaamheidsbewijs Bestrijdingtechnicus is het niet nodig om in het bezit te zijn van een spuitlicentie UG of BG.

Uitbesteden aan een professioneel ongediertebestrijder

  • Je besteedt alle werkzaamheden rondom de bestrijding van knaagdieren uit aan een erkende ongediertebestrijder. Zie hier het overzicht met erkende ongediertebestrijders en zoek een bedrijf in de buurt. 
  • Kosten zullen afhankelijk zijn van de werkzaamheden die worden verricht.

Wat houdt het IPM-KBA samengevat in?

Bij het Integrated Pest Management (IPM) worden eerst alle mogelijke preventieve en niet chemische maatregelen ingezet. Als laatste stap kan beroep worden gedaan op chemische middelen.

Belangrijke zaken binnen het IPM knaagdierbeheersing zijn:
Stap 1. Monitoren
Stap 2. Weren / Habitat management
Stap 3. Niet chemische bestrijding
Stap 4. Rodenticiden

1. Monitoren
Het is belangrijk om knaagdieren in een vroeg stadium te signaleren. Hierdoor kan het probleem snel worden opgelost. Dit signaleren wordt monitoren genoemd en kan worden gedaan door het vaststellen van sporen, uitwerpselen en knaagschade.

2. Weren (Habitat management)
Door de knaagdieren te weren, kan veel overlast en schade worden voorkomen. Met weren wordt bedoeld dat er maatregelen worden genomen zodat knaagdieren het gebouw niet binnen kunnen komen en dat er geen gunstige omstandigheden voor hen zijn, zoals voedsel en schuilgelegenheden. Er zijn voor het weren van knaagdieren bouwkundige, aanpassing in de groenvoorziening, hygiënische en bedrijfsmatige maatregelen.

3 Niet chemische bestrijding

Als er sprake is van een knaagdierpopulatie welke niet voldoende kan worden geweerd dan bestaat de strategie uit het treffen van niet-chemische bestrijdingsmaatregelen in combinatie met habitat management. Dit bestaat uit het treffen van maatregelen gericht op het verminderen van ratten en/of muizen. Bijvoorbeeld klemmen en/of vallen. 

4. Rodenticiden (vergiftigd lokaas)
Als de knaagdierpopulatie niet voldoende kan worden bestreden met niet-chemische bestrijdingsmaatregelen, dan kan als aanvulling hierop en op het habitat management gebruik gemaakt worden van chemische-bestrijdingsmaatregelen. De inzet van chemische-bestrijdingsmaatregelen moet tot een minimum worden beperkt. 

Raadpleeg voor alle maatregelen het certificatieschema van het KPMB wat is opgesteld voor IPM-KBA.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Leonie van Rooijen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 

Hoe kun je knaagdieren weren en bestrijden na 1 januari 2023?

Knaagdieren kunnen een groot probleem vormen op glastuinbouwbedrijven: ze brengen schade aan in het gewas, kunnen allerlei ziektes, virussen, schimmels en bacteriën overdragen en vernielen ook elektriciteitskabels, leidingen en kweekzakjes. Om te voorkomen dat knaagdieren je bedrijf binnenkomen, kun je verschillende maatregelen nemen. Naast het weren is het ook van belang ze tijdig te bestrijden. Zo kun je de eerder genoemde problemen voorkomen.
Zoek in de Kennisbank
Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.
Leonie van Rooijen
Leonie van Rooijen 
Specialist gewasbescherming | 22 september 2023 | 5 min. lezen
Deel dit artikel
Knaagdieren

Vakbekwaamheid IPM-KBA zelf behalen

  • Je moet als agrariër hiervoor een cursus IPM-KBA volgen en het examen afleggen. 
  • Dit kun je doen door een erkend opleider te zoeken bij je in de buurt via Bureau erkenningen. Daarnaast biedt Royal Brinkman een aantal cursussen aan via partners.
  • Dit vakbekwaamheidsbewijs is vijf jaar geldig.
  • Voor het vernieuwen van het vakbekwaamheidsbewijs dien je twee kennisbijeenkomsten te volgen:
  • Eén praktische bijeenkomst, te volgen tijdens de gehele looptijd van vijf jaar.
  • Eén theoretische bijeenkomst, afgesloten door een examen in het laatste jaar van de looptijd van je IPM-KBA licentie.
  • Het agrarisch bedrijf moet aangemeld worden bij het KPMB.
  • Selecteer "Bedrijfsregistratie Certificering Knaagdierbestrijding" en vul alle gegevens in.
  • Het agrarisch bedrijf dient gecertificeerd te worden. 
  • Hiervoor dient een initiële bedrijfsaudit en een jaarlijkse onderhoudsaudit afgenomen te worden. Via het KPMB zijn certificerende instanties te vinden om de audits uit te voeren.
  • Het certificatieschema Kwaliteitssysteem Plaagdiermanagement en het interpretatiedocument waaraan je moet voldoen is te vinden op de site van het KPMB.
  • Stuur een kopie van het ontvangen certificaat naar de het KPMB.

Indien een teler na 1 januari 2023 niet beschikt over de licentie IPM-KBA en bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing is het wettelijk verboden om rodenticiden te kopen, in bezit te hebben en toe te passen. Voor het behalen van een vakbekwaamheidsbewijs IPM-KBA is het niet nodig om in het bezit te zijn van een spuitlicentie UG of BG.

Binnen een (telers)vereniging één of meerdere werknemers de bestrijdingen laten uitvoeren

  • De medewerker dient een licentie Bestrijdingstechnicus (BT) te halen en wordt hiermee professioneel ongediertebestrijder.
    • Inschrijven voor een Bestrijdingtechnicus training kan o.a. bij Killgerm training.
    • Jaarlijks nascholing m.b.t. de licentie (BT) is een vereiste.
  • De vereniging (hoofdkantoor) moet aangemeld worden bij het KPMB.
    • Selecteer “Bedrijfsregistratie Certificering Knaagdierbeheersing” en vul alle gegevens in.
  • De vereniging (hoofdkantoor) dient gecertificeerd te worden. Bedrijfscertificering betekent een initiële bedrijfsaudit en jaarlijkse “onderhoudsaudit".
    • Hiervoor dient een initiële bedrijfsaudit en een jaarlijkse onderhoudsaudit afgenomen te worden. Er zullen jaarlijks willekeurig audits worden uitgevoerd bij leden van de vereniging. Via het KPMB zijn certificerende instanties te vinden om de audits uit te voeren.
    • Het certificatieschema Kwaliteitssysteem Plaagdiermanagement en het interpretatiedocument waaraan je moet voldoen is te vinden op de site van het KPMB.
    • Stuur een kopie van het ontvangen certificaat naar de het KPMB.
Indien een teler/vereniging na 1 januari 2023 niet beschikt over de licentie IPM-KBA en bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing is het wettelijk verboden om rodenticiden te kopen, in bezit te hebben en toe te passen. Voor het behalen van een vakbekwaamheidsbewijs Bestrijdingtechnicus is het niet nodig om in het bezit te zijn van een spuitlicentie UG of BG.

Uitbesteden aan een professioneel ongediertebestrijder

  • Je besteedt alle werkzaamheden rondom de bestrijding van knaagdieren uit aan een erkende ongediertebestrijder. Zie hier het overzicht met erkende ongediertebestrijders en zoek een bedrijf in de buurt. 
  • Kosten zullen afhankelijk zijn van de werkzaamheden die worden verricht.

Wat houdt het IPM-KBA samengevat in?

Bij het Integrated Pest Management (IPM) worden eerst alle mogelijke preventieve en niet chemische maatregelen ingezet. Als laatste stap kan beroep worden gedaan op chemische middelen.

Belangrijke zaken binnen het IPM knaagdierbeheersing zijn:
Stap 1. Monitoren
Stap 2. Weren / Habitat management
Stap 3. Niet chemische bestrijding
Stap 4. Rodenticiden

1. Monitoren
Het is belangrijk om knaagdieren in een vroeg stadium te signaleren. Hierdoor kan het probleem snel worden opgelost. Dit signaleren wordt monitoren genoemd en kan worden gedaan door het vaststellen van sporen, uitwerpselen en knaagschade.

2. Weren (Habitat management)
Door de knaagdieren te weren, kan veel overlast en schade worden voorkomen. Met weren wordt bedoeld dat er maatregelen worden genomen zodat knaagdieren het gebouw niet binnen kunnen komen en dat er geen gunstige omstandigheden voor hen zijn, zoals voedsel en schuilgelegenheden. Er zijn voor het weren van knaagdieren bouwkundige, aanpassing in de groenvoorziening, hygiënische en bedrijfsmatige maatregelen.

3 Niet chemische bestrijding

Als er sprake is van een knaagdierpopulatie welke niet voldoende kan worden geweerd dan bestaat de strategie uit het treffen van niet-chemische bestrijdingsmaatregelen in combinatie met habitat management. Dit bestaat uit het treffen van maatregelen gericht op het verminderen van ratten en/of muizen. Bijvoorbeeld klemmen en/of vallen. 

4. Rodenticiden (vergiftigd lokaas)
Als de knaagdierpopulatie niet voldoende kan worden bestreden met niet-chemische bestrijdingsmaatregelen, dan kan als aanvulling hierop en op het habitat management gebruik gemaakt worden van chemische-bestrijdingsmaatregelen. De inzet van chemische-bestrijdingsmaatregelen moet tot een minimum worden beperkt. 

Raadpleeg voor alle maatregelen het certificatieschema van het KPMB wat is opgesteld voor IPM-KBA.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Leonie van Rooijen neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Leonie van Rooijen
Ook interessant voor jou
Wat is een rodenticide?
Rodenticiden zijn chemische gewasbeschermingsmiddelen die knaagdieren – waaronder muizen en ratten – doden. Op korte termijn bieden zij een oplossing bij het onder controle krijgen van knaagdierplagen.
Wat is een herbicide?
Een herbicide is een chemische gewasbeschermingsmiddel dat wordt gebruikt voor het bestrijden van onkruid. Het bestrijden van onkruid dat groeit in een gewas is noodzakelijk.
Wat is een molluscicide?
De schade die slakken veroorzaken, is niet altijd direct zichtbaar, maar kan variëren van schade aan het bladoppervlak tot het volledig wegvreten van zaden en kiemplanten.