Met of zonder onderdruk
Er zijn twee methoden voor grondstomen: met onderdruk of zonder onderdruk. Het principe van het grondstomen is bij beide methoden hetzelfde: met een stoomketel wordt er via een
stoomslang stoom onder het afgedekte stoomzeil geblazen. Hierdoor kan de stoom de grond binnendringen. Het verschil tussen de methoden zit hem in het wel of niet gebruiken van onderdruk. Wanneer je stoomt met onderdruk (ook wel afzuigstomen genoemd), sluit je een
ventilator aan op de drainslangen in de grond, waardoor er onderdruk ontstaat. Het voordeel hiervan is dat het stoom dieper de grond kan indringen en dat er op deze diepte hogere temperaturen bereikt kunnen worden. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer ziekteverwekkers er gedood worden.
Werkwijze
Iedere teler heeft zijn eigen manier van grondstomen en maakt daarbij gebruik van handigheidjes die hij in de loop der jaren heeft ontdekt. De meest gebruikte werkwijze voor het ontsmetten met stoom is echter als volgt:
- Loop de kettingen of de waterslangen aan. Controleer de slangen op gaten en repareer ze indien nodig.
- Leg het stoomzeil neer en leg de kettingen of de waterslangen op de randen van het stoomzeil. Trek het zeil een stuk over het betonpad, zodat de grond tegen het betonpad ook goed gestoomd wordt.
- Controleer of er geen gaten in het stoomzeil zitten en is dit wel het geval, repareer ze dan. Loop verder niet over het zeil, dit vergroot namelijk de kans op scheuren.
- Je kunt ervoor kiezen om het stoomzeil af te dekken met isolerend folie. Zo voorkom je warmteverlies.
- Plaats de stoomslang onder het stoomzeil en bevestig de slang aan de stoomketel. Het is belangrijk dat je een stoomketel met voldoende capaciteit gebruikt:
o Stomen zonder onderdruk 600.000 kcal/100m² ~78m³ gas/uur
o Stomen met onderdruk 1.000.000 kcal/100m² ~130m³ gas/uur - Sluit de stoomketel aan op een wateraanvoer. Maak gebruik van zo schoon mogelijk water, het liefst hemelwater. Zorg dat het water gelijkmatig in de stoomketel wordt gepompt.
- Zet de stoomketel aan en de kraan helemaal open. Er wordt dan stoom van 100 – 130 °C onder het zeil gepompt.
- Knijp de stoomkraan zodra het stoomzeil bol staat om te voorkomen dat het zeil losschiet.
- Het grondstomen duur ongeveer 6 uur.
- Laat bij het grondstomen met onderdruk de ventilator nog minimaal 12 uur aan staan. Hierdoor kan de temperatuur nog iets stijgen.
Grondstomen uitbesteden
Grondstomen is zwaar en intensief werk. Steeds meer telers kiezen er dan ook voor om dit werk uit te besteden. Je kunt voor het ontsmetten met stoom verschillende bedrijven inhuren. Zij verzorgen het gehele proces en zorgen daarbij (indien gewenst) zelf voor het stoomzeil en de andere benodigdheden.
Nazorg
Na afloop van het grondstomen is een goede nazorg van groot belang. Laat de grond een aantal dagen – of liever nog een week – rusten zodat de structuur niet verslechterd wordt. Wanneer je de grond vervolgens gaat bewerken, zorg dan dat je schoenen, kleding en gebruikte machines of andere gereedschappen
ontsmet zijn. Zo voorkom je dat de grond herbesmet raakt.
Na het planten is het verder belangrijk dat je de grond niet direct te veel water toedient. De bodemstructuur kan dit nog niet aan: deze moet na het grondstomen opnieuw water leren opnemen. Begin dus met kleine watergeefbeurten en bouw dit langzaam op.