Home > Kennisbank​​​​

Wat is het verschil tussen sulfaten en chelaten?

Om goed te kunnen groeien, heeft elk gewas de juiste en een voldoende aan nutriënten nodig. Van sommige voedingselementen heeft de plant meer nodig, dan van de andere. De elementen die de plant het meeste nodig zijn, zijn de hoofdelementen. Ook wel bekend als macronutriënten: stikstof, fosfor, kalium, calcium, zwavel, zuurstof, waterstof, koolstof en magnesium. Maar de plant kan absoluut niet zonder de elementen, waarvan het minder nodig heeft, de sporenelementen. In dit artikel vertelt onze meststoffenspecialist meer over sporenelementen en de vormen waarin deze toe te dienen zijn.
Sulfaten en cheaten
Tom de Haas
Productspecialist Meststoffen | 13 juli 2023 | 4 min. lezen

Wat zijn sporenelementen?

Sporenelementen, ook wel micronutriënten genoemd, zijn voedingsstoffen die de plant in mindere mate nodig heeft om een stabiele groei door te maken. Borium, molybdeen, mangaan, koper, zink en ijzer zijn sporenelementen, die ieder een eigen functie hebben. Ook al heeft de plant deze voedingselementen in mindere mate nodig, kan d.m.v. regelmatige bemonstering tijdig worden gestuurd, om een tekort of overmaat aan één van de elementen te voorkomen.

In dit artikel legt onze productspecialist meststoffen meer uit over sporenelementen. 

Toedienen van sporenelementen aan de plant

Zoals eerder benoemd, kunnen sporenelementen op verschillende manieren worden toegediend aan de plant. Hoe je dit doet, hangt helemaal aan de behoefte van de teelt. Sporenelementen kunnen aan de plant mee worden gegeven in bijvoorbeeld een sporenmix. Hier is een recept gemaakt met een mix van verschillende sporenelementen, vaak toegespitst op een specifieke teelt of type gewas. De sporenelementen in zo’n meststoffenmengsel kunnen in chelaat- of sulfaatvorm aanwezig zijn. 

Daarnaast, kan bij een meer gerichte dosering van sporenelementen, worden gedacht aan het apart toedienen van het benodigde element, met behulp van sulfaten en chelaten. Maar wat is nou het verschil tussen de twee?  

Sulfaat

Een sulfaat is eigenlijk niks meer dan geoxideerd zwavel, wat door de wortels van een plant kan worden opgenomen. Een sporenelement in de sulfaatvorm, houdt in dat er een element aan deze geoxideerde vorm van zwavel, is gekoppeld. Het sporenelement in sulfaatvorm is als het ware een tweewaardig kation gekoppeld aan SO3²- zwavel.

Een sulfaat is niet mobiel, wat inhoudt dat het niet zich niet gemakkelijk door de plant heen kan verspreiden. In de bodem daarentegen, is sulfaat wel erg mobiel waardoor het als het goed terecht is gekomen, snel bij de wortels is. Bij het gebruik van sulfaten moet ten alle tijden rekening worden gehouden met het feit dat het snel uitspoelt.

Bij het gebruik van sulfaten zijn een aantal praktische zaken waar rekening mee dient te worden gehouden. Bij het oplossen van sporensulfaten krijg je onbeschermd positieve kationen en negatief sulfaat. Dit zorgt ervoor dat de vrij tweewaardige ionen kunnen indringen in een DTPA ijzerchelaat. Dit leidt ertoe dat ijzer niet meer beschikbaar is voor de plant en er een hele andere voedingsoplossing is ontstaan, dan dat in eerste instantie de bedoeling was. Overige aandachtspunten voor sporensulfaten zijn de pH waarde, de aanwezigheid van carbonaten en fosfaten, en de interactie tussen verschillende sporen. 

Chelaat

Een chelaat kan worden beschouwd als een klauw die het nutriënt stevig vast houdt. Het chelaat zorgt ervoor dat het element langer vast wordt gehouden, waardoor het niet neerslaat wanneer het wordt opgelost in de meststoffenoplossing. Het niet neerslaan van een gechelateerd sporenelement, is afhankelijk van het type chelaat en dus de stabiliteit. Tot slot is een gechelateerd sporenelement ook mobieler in de plant, wat voor een snelle en verdeelde opname van het element zorgt. 


Voedingselementen worden in de plant verplaatst doordat er verdamping plaatsvindt. Omdat het in de winter minder warm is, zal de plant minder verdampen en zal de verplaatsing van elementen iets vermoeilijkt worden. Daarom is het verstandig om in de winter sowieso gebruik te maken van chelaten. 

Verschil sulfaten en chelaten

Sporenelementen zijn dus aan de plant toe te dienen in zowel sulfaat- als chelaatvorm. Van de sporenelementen mangaan, zink en koper zijn allebei de vormen beschikbaar.

Het grootste verschil tussen de sporensulfaten en sporenchelaten, is de stabiliteit bij verschillende pH waarden in de voedingsoplossing, of in het wortelmilieu in de bodem/het substraat. Sulfaten hebben namelijk een aanzienlijk lagere stabiliteit dan chelaten. Dit is om in de gehele bandbreedte een beschikbaar element te hebben. Daarbij neemt bij sporensulfaten de beschikbaarheid af bij hogere pH-waarden door neerslagen met fosfor en carbonaten. 

De punten van aandacht die gelden voor sulfaten, worden vaak gecorrigeerd door meer dosering van ijzer. Omdat chelaten zijn sterker en zuiverder zijn, zijn ze beter geschikt zijn voor het gebruik als bemesting bij een hogere pH waarde. Echter, zijn ze door de zuivere kwaliteit wel duurder dan sulfaten. Sulfaten kunnen goed worden ingezet om de pH waarde in de wortels of bodem/substraat te verhogen, maar ook om schimmel en mos te bestrijden. Door de lagere prijs van sulfaten, zijn deze populairder dan chelaten. 

De vraag of het verstandig is om te kiezen voor een gechelateerd sporenelement of een sporenelement in sulfaatvorm, is dus geheel afhankelijk van de toepassing. Als het bemesting betreft, kan er ook nog worden gekozen voor beiden opties. Voor teelten met een hogere pH waarde, zou de keuze voor chelaten tot een betere opname van sporen moeten leiden. Echter, weten we bij veel teelten niet altijd zeker of de pH-waarde wel laag genoeg is. Dus in principe zou het gebruik van chelaatsporen voor elke teelt een positief effect hebben.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Tom de Haas neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Ook interessant voor jou

Wat is het verschil tussen sulfaten en chelaten?

Om goed te kunnen groeien, heeft elk gewas de juiste en een voldoende aan nutriënten nodig. Van sommige voedingselementen heeft de plant meer nodig, dan van de andere. De elementen die de plant het meeste nodig zijn, zijn de hoofdelementen. Ook wel bekend als macronutriënten: stikstof, fosfor, kalium, calcium, zwavel, zuurstof, waterstof, koolstof en magnesium. Maar de plant kan absoluut niet zonder de elementen, waarvan het minder nodig heeft, de sporenelementen. In dit artikel vertelt onze meststoffenspecialist meer over sporenelementen en de vormen waarin deze toe te dienen zijn.
Zoek in de Kennisbank
​​​​Vind antwoord op je vraag in onze kennisbank. 600+ artikelen, geschreven door onze specialisten.​​​​
Categorieën:
Tom de Haas
Tom de Haas
Productspecialist Meststoffen | 13 juli 2023 | 4 min. lezen
Deel dit artikel
Sulfaten en cheaten
Onderwerpen in dit artikel

Wat zijn sporenelementen?

Sporenelementen, ook wel micronutriënten genoemd, zijn voedingsstoffen die de plant in mindere mate nodig heeft om een stabiele groei door te maken. Borium, molybdeen, mangaan, koper, zink en ijzer zijn sporenelementen, die ieder een eigen functie hebben. Ook al heeft de plant deze voedingselementen in mindere mate nodig, kan d.m.v. regelmatige bemonstering tijdig worden gestuurd, om een tekort of overmaat aan één van de elementen te voorkomen.

In dit artikel legt onze productspecialist meststoffen meer uit over sporenelementen. 

Toedienen van sporenelementen aan de plant

Zoals eerder benoemd, kunnen sporenelementen op verschillende manieren worden toegediend aan de plant. Hoe je dit doet, hangt helemaal aan de behoefte van de teelt. Sporenelementen kunnen aan de plant mee worden gegeven in bijvoorbeeld een sporenmix. Hier is een recept gemaakt met een mix van verschillende sporenelementen, vaak toegespitst op een specifieke teelt of type gewas. De sporenelementen in zo’n meststoffenmengsel kunnen in chelaat- of sulfaatvorm aanwezig zijn. 

Daarnaast, kan bij een meer gerichte dosering van sporenelementen, worden gedacht aan het apart toedienen van het benodigde element, met behulp van sulfaten en chelaten. Maar wat is nou het verschil tussen de twee?  

Sulfaat

Een sulfaat is eigenlijk niks meer dan geoxideerd zwavel, wat door de wortels van een plant kan worden opgenomen. Een sporenelement in de sulfaatvorm, houdt in dat er een element aan deze geoxideerde vorm van zwavel, is gekoppeld. Het sporenelement in sulfaatvorm is als het ware een tweewaardig kation gekoppeld aan SO3²- zwavel.

Een sulfaat is niet mobiel, wat inhoudt dat het niet zich niet gemakkelijk door de plant heen kan verspreiden. In de bodem daarentegen, is sulfaat wel erg mobiel waardoor het als het goed terecht is gekomen, snel bij de wortels is. Bij het gebruik van sulfaten moet ten alle tijden rekening worden gehouden met het feit dat het snel uitspoelt.

Bij het gebruik van sulfaten zijn een aantal praktische zaken waar rekening mee dient te worden gehouden. Bij het oplossen van sporensulfaten krijg je onbeschermd positieve kationen en negatief sulfaat. Dit zorgt ervoor dat de vrij tweewaardige ionen kunnen indringen in een DTPA ijzerchelaat. Dit leidt ertoe dat ijzer niet meer beschikbaar is voor de plant en er een hele andere voedingsoplossing is ontstaan, dan dat in eerste instantie de bedoeling was. Overige aandachtspunten voor sporensulfaten zijn de pH waarde, de aanwezigheid van carbonaten en fosfaten, en de interactie tussen verschillende sporen. 

Chelaat

Een chelaat kan worden beschouwd als een klauw die het nutriënt stevig vast houdt. Het chelaat zorgt ervoor dat het element langer vast wordt gehouden, waardoor het niet neerslaat wanneer het wordt opgelost in de meststoffenoplossing. Het niet neerslaan van een gechelateerd sporenelement, is afhankelijk van het type chelaat en dus de stabiliteit. Tot slot is een gechelateerd sporenelement ook mobieler in de plant, wat voor een snelle en verdeelde opname van het element zorgt. 


Voedingselementen worden in de plant verplaatst doordat er verdamping plaatsvindt. Omdat het in de winter minder warm is, zal de plant minder verdampen en zal de verplaatsing van elementen iets vermoeilijkt worden. Daarom is het verstandig om in de winter sowieso gebruik te maken van chelaten. 

Verschil sulfaten en chelaten

Sporenelementen zijn dus aan de plant toe te dienen in zowel sulfaat- als chelaatvorm. Van de sporenelementen mangaan, zink en koper zijn allebei de vormen beschikbaar.

Het grootste verschil tussen de sporensulfaten en sporenchelaten, is de stabiliteit bij verschillende pH waarden in de voedingsoplossing, of in het wortelmilieu in de bodem/het substraat. Sulfaten hebben namelijk een aanzienlijk lagere stabiliteit dan chelaten. Dit is om in de gehele bandbreedte een beschikbaar element te hebben. Daarbij neemt bij sporensulfaten de beschikbaarheid af bij hogere pH-waarden door neerslagen met fosfor en carbonaten. 

De punten van aandacht die gelden voor sulfaten, worden vaak gecorrigeerd door meer dosering van ijzer. Omdat chelaten zijn sterker en zuiverder zijn, zijn ze beter geschikt zijn voor het gebruik als bemesting bij een hogere pH waarde. Echter, zijn ze door de zuivere kwaliteit wel duurder dan sulfaten. Sulfaten kunnen goed worden ingezet om de pH waarde in de wortels of bodem/substraat te verhogen, maar ook om schimmel en mos te bestrijden. Door de lagere prijs van sulfaten, zijn deze populairder dan chelaten. 

De vraag of het verstandig is om te kiezen voor een gechelateerd sporenelement of een sporenelement in sulfaatvorm, is dus geheel afhankelijk van de toepassing. Als het bemesting betreft, kan er ook nog worden gekozen voor beiden opties. Voor teelten met een hogere pH waarde, zou de keuze voor chelaten tot een betere opname van sporen moeten leiden. Echter, weten we bij veel teelten niet altijd zeker of de pH-waarde wel laag genoeg is. Dus in principe zou het gebruik van chelaatsporen voor elke teelt een positief effect hebben.
Gerelateerde producten
Contactformulier
Staat je antwoord er niet bij? Vul het contactformulier in en Tom de Haas neemt contact met je op. Op werkdagen zelfs binnen 24 uur. 
Tom de Haas
Ook interessant voor jou
Hoe voorkom je een tekort aan sporenelementen?
Verschillende factoren – waaronder de zuurgraad – zorgen ervoor dat sporenelementen in veel gevallen niet goed opgenomen kunnen worden door een plant. Hierdoor kan een tekort ontstaan.
Wat zijn polyfosfaten?
Wanneer we het over bemesting hebben, zijn polyfosfaten niet bij iedereen bekend. Vaak spreekt men over het populairdere alternatief: chelaten. Toch zijn polyfosfaten ook zeer nuttig, maar wat zijn het precies?
Hoe werkt een ijzerchelaat?
Bemesting van ijzer wordt altijd in chelaatvorm gedoseerd. Reden hiervoor is dat ijzer erg makkelijk neerslaat als het in contact komt met andere elementen. Door een ijzerchelaat te doseren, wordt dit voorkomen.