Shop 
Kennisbank Gewasverzorging Hoe kunnen wormen de bodemstructuur verbeteren?
Hoe kunnen wormen de bodemstructuur verbeteren?
Geschreven door | Laatste update: 16-12-2019
Een goede bodemstructuur is van groot belang bij vollegrondteelten. Wanneer de bodem goede fysische eigenschappen heeft, dan is deze namelijk meer geschikt voor plantgroei. Zo is het belangrijk dat wortels voldoende ruimte hebben en genoeg water en zuurstof kunnen opnemen. Heeft de grond een goede verhouding tussen grote en kleine poriën en is de binding tussen de deeltjes goed, dan spreek je van een goede bodemstructuur. Voor het verbeteren van de bodemstructuur, kan je gebruik maken van wormen. In dit artikel leggen we daar meer over uit.
Soorten wormen
In de natuur komen wormen in een gezonde bodem standaard voor, gemiddeld zo’n 30 tot 100 gram per vierkante meter. Er zijn drie groepen wormen:
- Wormen die op de toplaag leven en voornamelijk bladeren eten.
- Wormen die in de bovenste 60 cm van de bodem leven en zowel bladeren als grond eten.
- Wormen die zich verticaal tot diep in het grondwater bewegen en die voornamelijk grond eten.
Indien er voldoende voeding in de bodem aanwezig is, kan de populatie gaan groeien. Als er te weinig voeding is, te veel zout in de bodem zit, of de bodem te droog of te zuur wordt, neemt de populatie juist af.
Enzymen
Een worm eet in twee dagen tijd zijn eigen gewicht aan grond of organisch materiaal. Doordat wormen zichzelf een weg eten door de bodem, creëren ze gangen. Tijdens dit proces voegen ze allerlei enzymen aan de bodem toe. Nutriënten die al in de bodem zitten, maar niet binnen het bereik van de plant zijn, worden zo door wormen beschikbaar gemaakt. De bodem wordt hierdoor luchtiger en heeft een betere waterhuishouding. Met andere woorden: de bodemstructuur verbetert.
Wormen aan de bodem toevoegen
Om de bodemstructuur te verbeteren, kan je er dus voor kiezen om wormen aan de bodem toe te voegen. Bijna altijd wordt een mix van verschillende wormen toegepast, omdat de functies van de verschillende wormen elkaar versterken. Een mix van 75% Megrowwormen en 25% dauwwormen kan bijna in iedere situatie worden toegepast. Bij sterk verdichte bodems kan het helpen een groter percentage dauwwormen aan de mix toe te voegen. Deze pendelaars dringen tot diep in het grondwater door.
Houd bij het uitzetten van wormen ter verbetering van de bodemstructuur de volgende hoeveelheden aan:
| Oppervlakte | Hoeveelheid wormen |
| 1 m² | 10 gram |
| 10 m² | 100 gram |
| 100 m² | 1 kilogram |
| 1000 m² | 10 kilogram |
| 10.000 m² | 100 kilogram |
Leefomgeving van wormen
Voor het beste resultaat is het belangrijk dat de wormen onder goede omstandigheden worden uitgezet. Wormen houden van een voedingsrijke, vochtige bodem met een pH van ongeveer 6,5. Net als slakken houden ze niet van zout en bij een te zure bodem worden ze minder actief. Bij een pH-waarde onder de 4 stopt de beweging helemaal. Wormen ademen door hun huid, en zijn dan ook gevoelig voor in water oplosbare gewasbeschermingsmiddelen, maar er bestaan speciaal gekweekte wormen die hier beter tegen bestand zijn.
Wormen zijn verder productief binnen een groot temperatuurbereik. De eitjes van wormen hebben een kans te overleven bij het stomen van de grond en dauwwormen kunnen naar diepere lagen vluchten. Onder de 4 graden worden wormen minder actief. Boven de 30 graden zullen de wormen alleen even snel bovengronds komen om te eten.
Wormen uitzetten
Het uitzetten van wormen is heel eenvoudig. De wormen zitten per 5 kilo verpakt in een luchtdoorlatende zak met ongeveer 3 kilo voeding en een koelelement. Na het openen van de doos en de zak loop je met de doos onder de arm door de kas en je legt daarbij om de 1 a 2 meter een hoopje wormen neer. De wormen verspreiden zichzelf daarna snel. Omdat ze niet van licht houden, gaan de eerste wormen binnen 5 -10 minuten al de grond in. Hierbij helpt het als de toplaag een open structuur heeft.
In de grond gaan de wormen naar de plaats waar voeding te vinden is, dit kan tot wel 10 meter verderop zijn. De wormen hoeven dus niet tot aan de uiterste rand uitgezet te worden. De wormen zijn maximaal 24 uur van te voren in de doos gedaan en na aankomst moeten ze meteen uitgezet worden.